18 lipca

1410 – Wojska dowodzone przez króla Jagiełłę ciągną na Malbork. Polakom poddaje się Olsztyn, a szlachcic pruski Mikołaj z Burąga zdobywa na rzecz króla polskiego Ostródę. Komtur świecki Henryk von Plauen przybywa do Malborka i zaczyna organizować obronę.
>> Szos. Dzieje, s. 34; Ptak, Wojskowość, s. 192; Wak. Ol., s. 393.

1414 – W rejestrach krzyżackich znajduje się wzmianka, że Zawisza Czarny i jego bracia doręczyli w. mistrzowi Michałowi Kuemeistrowi list króla polskiego wypowiadający wojnę zakonowi /pisany był w Sochaczewie dokładnie w 4-tą rocznicę grunwaldzkiej viktorii/.
>> KMW 1960, s. 161.

1455 – Rajcy Knipawy /część Królewca/ w liście do Gdańszczan obwiniają stronę polską i związkowców o brak pomocy. Knipawianie, chcąc dochować wierności Koronie, bronili się 14 tygodni, zginęło w tym czasie 300 ludzi.
>> KMW 1992, s. 236.

1491 – W Rynie został wystawiony dokument, stwierdzający, że Piotr Vogler sprzedał rycerzowi krzyżackiemu Janowi Langerbeinowi dobra, na których leżała Święta Lipka. Transakcję tę zatwierdził w. mistrz Jan von Tieffen. Jest to najstarszy dokument, w którym mowa jest o miejscowości Święta Lipka.
>> KMW 1995, s. 17.

1526 – Król Zygmunt I wystawił w Gdańsku dokument dotyczący ujednolicenia monety w Prusach i Koronie.
>> Szym. Rola, s. 56.

1561 – Kapituła warm., gratulując bpowi Stanisławowi Hozjuszowi kardynalskiej nominacji, pisze, że czyni to „wraz z całym Kościołem warmińskim”.
>> Sz. DW, s. 93.

1608 – Zmarł nagle Joachim Fryderyk, kurator Albrechta Fryderyka, elektor brandenburski, zarządca rzeczywisty Prus Książęcych.
>> Janisz. RPaPK, s. 142; WEP IX, s. 496.

1650 – Bp warm. Wacław Leszczyński zwołał do Lidzbarka synod podatkowy, na którym uchwalono subsidium charitativum /danina na ważne potrzeby monarchy/. Inne diecezje przesyłały ten i inne podatki od duchowieństwa na ręce prymasa, Warmia natomiast dla podkreślenia swej wyjątkowości dokonywała wpłat nuncjuszowi.
>> Sz. DW, s. 137.

1693 – Zm. w drodze z Wilna Albert Graben /Grabenius/, pochowany w Św. Lipce /ur. 23.4.1623 w Warszawie/, jezuita, pedagog. Studiował w Monachium i Rzymie. Wykładał grekę i hebrajski w Braniewie. Towarzyszył Janowi Kazimierzowi jako kapelan po abdykacji. Gdy król umarł, wrócił do kraju i został superiorem w Św. Lipce i rektorem w Reszlu.
>> Or. SBWPKiZM I, s. 72.

1730 – W Dobrym Mieście ur. Józef Katenbringk /Katenbring, Kattenbringk/, zm. po 1804, jezuita, kazn., poeta łaciński i polski, dramatopisarz. Nauki pobierał w Braniewie i Reszlu. Totumfacki Karola Stanisława Radziwiłła „Panie Kochanku”. Wykładał gramatykę i poezję oraz język niemiecki. Prowadził ruchliwy tryb życia /Wilno, Grodno, Połock, Petersburg, Mannheim, Nieśwież/. Jego postać spopularyzowali w utworach powieściowych K.W. Wójcicki, Henryk Rzewuski, Józef Ignacy Kraszewski, J. Grajnert.
>> Or. SBWPKiZM I, s. 124–125.

1761 – W kościół węgorzewski uderzył piorun. Obyło się bez większych strat, stopiło się jedynie kilka organowych piszczałek.
>> Stud. Anger., 1999, IV, s. 31.

1815 – Kupcy królewieccy skierowali pismo do króla Fryderyka Wilhelma III w sprawie wolności handlu w porcie Królewiec. Miejscowi kupcy czuli się pokrzywdzeni, gdyż obcy kupcy znajdowali się w lepszej sytuacji, nie będąc obciążanymi żadnymi opłatami i podatkami na rzecz państwa i władz lokalnych.
>> KMW 1980, s. 380.

1831 – Jeden z powstańców polskich internowanych w Prusach Wschod. zachorował z podejrzeniem o cholerę. W okresie 19–21 lipca zapadło na tę straszną chorobę dalszych 5 żołnierzy. Zostali odizolowani. Trzech zmarło. Po tym terminie nie wykryto żadnego przypadku cholery wśród internowanych.
>> Szos. PW, s. 55.

1846 – Ur. Józef Donimirski /zm. 3.12.1913 w Cygusach k. Sztumu/, ziemianin, działacz ruchu polskiego na Powiślu.
>> Or. SBWMiP, s. 91.

1863 – Powstańczy Rząd Narodowy polecił powołanie w Królewcu Biura Telegraficznego i Korespondencyjnego. Królewiec stał się tym samym centrum zbierania meldunków sytuacyjnych z Litwy, Żmudzi, Inflant, Białorusi i Pińszczyzny.
>> Szos. PW, s. 242.

1864 – Landrat szczycieński w samej tylko domenie Rozogi miał wynotowane 8 nazwisk ludzi, którzy udzielali schronienia powstańcom polskim lub osobom przechowującym broń i amunicję. Sympatię dla powstania mniej lub bardziej demonstracyjnie wyrażano także na Warmii.
>> Szos. PW, s. 255, 275 /przypis 193/.

1911 – Rada miasta Olsztyna podjęła uchwałę o budowie nowego ratusza. Powstał on na terenie od dawna nieczynnych cmentarzy. Inwestycja została ukończona wiosną 1915 roku.
>> Sik. Stary, s. 62.

1912 – W Sztumie ur. Jan Belau /zm. 23.9.1944/, stud. med., harcerz, por. rez. WP, partyzant. Rozstrzelany przez hitlerowców.
>> Or. SBWMiP, s. 56.

1919 – W Warszawie ur. Stefan Tarczyński /zm. 24.03.2002 r. w Olsztynie/, profesor olsztyńskiej ART, parazytolog, autor wielu prac naukowych; organizator i pierwszy przewodniczący olsztyńskich oddziałów: Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego oraz Polskiego Stowarzyszenia Filmu Naukowego.
>> Chł. Lud., s. 121.

1920 – Mazurski Związek Ludowy założył protest, uznając wyniki plebiscytu za sfałszowane.
>> Staw. Pl., s. 510.

1926 – Czasopismo „Przegląd Pograniczny” informowało o wystawie poświęconej problemom mazurskim w Prusach Wsch., którą zorganizowało grono nauczycielskie Seminarium Nauczycielskiego w Mławie.
>> Suker. Dawno, s. 156.

1941 – W Królewcu odbyła się konferencja landratów, na której omawiano problem wywłaszczeń ludności polskiej na obszarze Prus Wschodnich.
>> KMW 1971, s. 119.

1944 – Ławrentij Beria donosi Józefowi Stalinowi, że trwa akcja likwidacji oddziałów AK na Wileńszczyźnie. Rozbrojono 3500 osób, zdobyto 300 karabinów maszynowych, 50 CKMów, 3000 pistoletów, 7 dział lekkich, 12 samochodów. Ocaleli z zasadzki żołnierze Armii Krajowej odmaszerowali do Ruszewy Rudnickiej.
>> Teczka, s. 434.

1945 – Fragment sprawozdania Pełnomocnika Rządu na okręg Mazurski płk Jakuba Prawina dla Ministerstwa Administracji: „Poza sporadycznymi wypadkami rabunków ze strony maruderów /…/ nie notowano poważniejszych zakłóceń spokoju publicznego. /…/ Błędny pogląd wynikający z niewłaściwej interpretacji art. 4 Dekretu /…/ powoduje ciągłe nieporozumienia między starostą a MO, która nie ma zamiaru wykonywać poleceń starosty. Rozkaz Głównego Komendanta do Komendantów Wojewódzkich MO zmieniłby całkowicie ten niezdrowy stan” /chodziło o próby podporządkowania Milicji Obywatelskiej Urzędom Bezpieczeństwa Publicznego – BS/.
>> Łuk, O nową, s. 43.

– Między Narzymiem a Iłowem trzech oficerów Armii Czerwonej zatrzymało Franciszka Władykowskiego jadącego z Działdowa do Iłowa odwiedzić chorą żonę. Po wylegitymowaniu zabrali mu 1500 złotych i motorower NSU. Odjeżdżając jeden z żołnierzy krzyknął: „Idi pieszkom polskaja bliadź, tiepier ruskij czełowiek budiet jechać”.
>> Rocz. Dział. 1999, V, s. 104–105.

Kalendarz Historyczny został sporządzony przez Bronisława Sałudę