27 września 2022 roku minęła 164 rocznica urodzin Michała Kajki, mazurskiego poety. A 28 września minęła 64 rocznica odsłonięcia pomnika poety w Ełku (fot. Paweł Tomkiewicz – Rozmaitości Ełckie). Autorką postaci Kajki była Balbina Świtycz-Widacka, olsztyńska rzeźbiarka, absolwentka przedwojennej Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, repatriantka z Polesia, która zaledwie 6 lat wcześniej przyjechała na Warmię i Mazury.
Jedyna taka rzeźbiarka na Warmii i Mazurach
Balbina Świtycz-Widacka, olsztyńska rzeźbiarka, była autorką ponad 1000 dzieł. Wiele z nich można oglądać w Olsztynie: w parku Podzamcze, w galerii Kortowie, przed I LO, w filharmonii oraz w kilku miastach regionu Warmii i Mazur. W tym roku mija 50. rocznica śmierci artystki, absolwentki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, która przez 20 ostatnich lat swojego życia była związana z Olsztynem. O biografii i dziełach utalentowanej rzeźbiarki pisze Beata Brokowska, dziennikarka, stypendystka Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
Tajna misja Mazurów
Stowarzyszenie „Pojezierze” we współpracy z Archiwum Państwowym w Olsztynie przygotowało prezentację multimedialną o tajnej wyprawie Mazurów na konferencję pokojową w Paryżu w 1919 r. To pierwsze tego typu opracowanie, które było możliwe m.in. dzięki udostępnieniu archiwum rodzinnego Urszuli Kotowski, zamieszkałej w Niemczech, wnuczki jednego z delegatów paryskiej wyprawy.
-Trzej Mazurzy spod Szczytna przedostali się przez zieloną granicę z Prus Wschodnich do Polski i z fałszywymi dokumentami przygotowanymi przez polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych, okrężną drogą, pojechali na konferencję pokojową przekonywać przywódców wielkich mocarstw do przyłączenia Warmii i Mazur do Polski bez plebiscytu – wyjaśnia prof. dr hab. Norbert Kasparek, dyrektor Archiwum Państwowego w Olsztynie.
-Po powrocie na mazurską wieś delegatów wtrącono do więzień, a sąd wojenny w Olsztynie skazał ich na 12 lat twierdzy. Koronnym dowodem udziału Mazurów w konferencji był bilet z paryskiego metra znaleziony w płaszczu – jednego z nich – Józefa Zapatki.
-W prezentacji wykorzystaliśmy dźwiękowe relacje świadków historii, a zwłaszcza opowieść Józefa Zapatki, który jako jedyny z delegatów przeżył II wojnę światową i zmarł w 1978 r. – dodaje Ewa Hopfer, szefowa Stowarzyszenia Społeczno – Kulturalnego „Pojezierze” w Olsztynie. -Józef Zapatka, jeden z bohaterów Warmii i Mazur, o którym mało kto słyszał, zmarł w zapomnieniu na Kujawach. Naszym zdaniem władze regionu powinny uczcić jego pamięć tablicą lub pomnikiem. Czytaj dalej…
Wspomnienie. Bronisław Sałuda
10 listopada mija druga rocznica śmierci Bronisława Sałudy – olsztyńskiego dziennikarza, pisarza, wydawcy, wieloletniego prezesa Zarządu SS-K „Pojezierze”. Ci co znali Pana Bronisława do dziś pozostają pod jego urokiem, człowieka łagodnego, przyjacielskiego. Przeżył 93 lata.
„Poczet ojców miasta Olsztyna”
Tak będzie zatytułowana najnowsza książka olsztyńskiego historyka, członka SSK „Pojezierze” – Jerzego Sikorskiego.
35 rocznica śmierci Henryka Panasa
Wspomnienie pisarza, redaktora i działacza. Minęło właśnie 35 lat od śmierci wybitnego olsztyńskiego pisarza, redaktora i współtwórcy SSK „Pojezierza” Henryka Panasa. Z tej okazji przedstawiciele regionalnych organizacji twórczych zapalili w piątek (11.09) znicze na Jego grobie.
„Czas pionierów” w opowieściach o powojennych osadnikach
Na zdjęciu od lewej: Marek Książek, Andrzej Milkiewicz i Andrzej Karski.
Z okazji 75-lecia przybycia polskich osadników na tereny byłych Prus Wschodnich ukazała się książka „Czas pionierów”. W stworzeniu tego dzieło wzięło udział dwóch członków SSK „Pojezierze”: Marek Książek i Andrzej Kuptel.
Cyfrowa mapa z historią w tle
W setną rocznicę Plebiscytu na Warmii, Mazurach i Powiślu
W Stowarzyszeniu Społeczno – Kulturalnym „Pojezierze” opracowano interaktywną, cyfrową mapę plebiscytu z 1920 r. Na mapie zgromadzono najważniejsze informacje dotyczące wydarzeń na Warmii, Mazurach i Powiślu do jakich doszło przed 100 laty.
Obejrzyj zrujnowane wnętrza pałacu w Sztynorcie
Odwiedzamy z aparatem pałac rodu Lehndorff w Sztynorcie. Zapraszamy do wnętrza pałacu, do którego można wejść – ze względów bezpieczeństwa – wyłącznie za specjalnym zezwoleniem.
Spotkanie z Gwiazdą
W Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej z czytelnikami spotkał się Piotr Gwiazda, pochodzący z Olsztyna poeta, eseista i tłumacz, który od 1991 roku mieszka w Stanach Zjednoczonych, gdzie wykłada na University of Pittsburgh. Poniżej fragmenty jego wypowiedzi. Spotkanie poprowadził Kazimierz Brakoniecki.
Archiwalia naszego Wydawnictwa
W antykwariacie przy ul. Grunwaldzkiej w Olsztynie natrafiliśmy na ciekawą pozycję pt. „Dobre i złe przygody parobka Roztropka” autorstwa Klemensa Oleksika z ilustracjami Mieczysława Rmańczuka. Dla nas pozycja jest wyjątkowo interesująca, ponieważ została wydana przez Wydawnictwo Pojezierze w 1963 r. i niezwykle rzadko pojawia się w antykwariatach.