18 kwietnia

1333 – Wielki mistrz zakonu Luder z Brunszwiku wystawił w Toruniu dokument o przedłużeniu rozejmu z Polską; co potwierdził król Kazimierz Wielki pergaminem podpisanym w dniu swej koronacji.
>> Kochan. KW, s. 29.

1335 – Zm. Luder /Luther/, książe brunszwicki, w. mistrz krzyżacki od 1331 r. Od r. 1314 komtur Dzierzgonia. Organizator wypraw zbrojnych na Wielkopolskę. Jedna z nich zakończyła się klęską zakonu /Płowce 27.9.1331 r./.
>> WEP VI, s. 635.

1412 – W. mistrz Henryk von Plauen wydał na sejmiku w Elblągu konstytucję, która zabraniała miastom przejmować w swoje mury chłopów i zagrodników, którzy nie mieli od swego pana listu, stwierdzającego, że „pan rozstał się z nimi w zgodzie”. Dokument ten polecał wszystkich nie mających takiego zezwolenia usunąć z miasta i przedmieści. Zarządzenie polecało usunąć z miast wszystkich bezrobotnych i skierowania ich do pracy przy żniwach.
>> Zi. Powstanie, s. 31, 42.

1455 – Związkowcy opanowali Pieniężno. Do niewoli dostało się 14 braci zakonnych oraz 60 osób załogi.
>> Ptak, Wojskowość, s. 208.

1490 – Bp warm. Łukasz Watzenrode wydał surowy zakaz samowolnego obsadzania przez Krzyżaków stanowisk duchownych na obszarze księstwa.
>> KMW 1972, s. 347.

1520 – Polacy zajęli przedmieście lidzbarskie w Bartoszycach, nie czują się na siłach, by oblegać miasto. Wspomniane przedmieście zrabowano i doszczętnie spalono.
>> Bis. Wp, s. 163.

– Z Elbląga wyekspediowano ciężkie działa, które miały posłużyć do przyśpieszenia działań obleganego Pasłęka.
>> Bis. Wp, s. 168.

1539 – Mikołaj Kopernik we Fromborku obserwuje zaćmienie słońca.
>> KMW 1967, s. 203.

1547 – We Fromborku zm. Paweł Płotowski, kan., prepozyt i prałat warm. Był dworzaninem i sekr. króla Zygmunta I. Na stałe osiadł we Fromborku dopiero w 1537 r. Skonfliktowany z drem Mikołajem Kopernikiem i innymi członkami kapituły. W 1523 r. był kandydatem króla na bpstwo warm. W nawie północ. katedry fromb. znajduje się płyta nagrobna z 1546 r., upamiętniająca kan. Płotowskiego.
>> Or. SBWPKiZM, II, s. 83.

1614 – Niespodziewanie na Warmię przybyła chorągiew wojsk smoleńskich, która przez 10 dni stacjonowała w okolicach Lidzbarka. Kwaterowanie wojska było dotkliwym ciężarem. Nieopłaceni żołnierze starali się wymusić w ten sposób przyśpieszenie wypłaty kwoty 24 tys. złp nałożonej przez komisarzy sejmowych na księstwo warmińskie.
>> KMW 1983, s. 422.

1674 – Na zamku w Olsztynie proces przeciwko Annie Rogowskiej z Trękusa, którą porwał szlachcic z okolic Ostródy, oficer wojsk księcia pruskiego, Władysław Karol Leszczyński. Panna nie opierała się, była bowiem w zmowie z porywaczem. Upozorowanym porwaniem chciano najprawdopodobniej ominąć zakaz zawierania małżeństw katolików z protestantami. Ślub odbył się przed duchownym luterskim. Sąd ławniczy nie dopuścił małżonka do dóbr żony.
>> Sz. DW, s. 396, 400–401.

1694 – Bp wileński Konstanty Kazimierz Brzostowski obłożył klątwą hetmana wielkiego Kazimierza Ignacego Sapiehę. Wart odnotowania jest fakt, że hetman w żywe oczy kpił sobie nie tylko z dostojnika kościelnego, ale i z Kościoła w ogóle.
>> Wój. Sobieski, s. 486.

1786 – W Królewcu zm. Jan Jakub Kanter /ur. 24.11.1738 tamże/, księgarz, nakładca, drukarz, właściciel giserni i papierni. Studiował na uniw. królewieckim. Przedsiębiorstwo odziedziczył po ojcu, poważnie je rozbudował. Księgarnia Kantera posiadała filie w Elblągu, Mitawie, Rydze i w Berlinie. Przy księgarni królewieckiej czynna była również wypożyczalnia książek. Kanter utrzymywał żywe kontakty z Polską, jego staraniem ukazały się liczne polonica /m.in. „Codex diplomaticus Regni Poloniae…” 1764 r./. Po rozbiorze Polski otrzymał przywilej na założenie w Kwidzynie urzędowej drukarni dla ziem przyłączonych do Prus. Na stałe mieszkał jednak w Królewcu.
>> Or. SBWPKiZM, I, s. 122–123.

1901 – W Tarnowie urodził się Jakub Prawin, gen. brygady. Pełnomocnik Rządu na Okręg Mazurski, Wojewoda Olsztyński od maja do wyjazdu z Olsztyna /list. 1945/. Organizator polskiej misji wojskowej przy Sojuszniczej Radzie Kontroli w Berlinie. Utonął podczas kąpieli w Wiśle /7.7.1957/. Jako komunista przesiedział 26 miesięcy w sanacyjnych więzieniach, w tym dwukrotnie w Berezie Kartuskiej.
>> PSB, XXVIII, s. 362–363.

– W Szymbarku k. Susza ur. Ottfried Finckenstein, hr, pisarz niemiecki. Był synem właściciela ziemskiego, studiował w Berlinie, dr nauk humanistycznych. Mieszkał w Grabowcu k. Iławy. Autor 9 książek. Zm. 23.11.1987 r.
>> Chł. Pr. Wsch., s. 33.

1920 – 3 członków polskiej Lotnej Organizacji Bojowej niemiecki żandarm aresztował i odprowadził na posterunek w Miłkach k. Giżycka. Jednemu z zatrzymanych odebrano rewolwer, chociaż miał pozwolenie na broń wystawione przez Komisję Międzysojuszniczą w Olsztynie. Aresztowanych zmuszano biciem, by podpisali oświadczenie, że będą głosowali za Niemcami.
>> Staw. Pl., s. 252–253.

– Do komendanta naczelnego Straży Mazurskiej zgłosili się delegaci zarządu USPD /niezależni socjaliści/, przedkładając warunki, na jakich gotowi by byli przekazać głosy swoich członków za Polską w głosowaniu plebiscytowym. Prosili, by ich skontaktować z władzami RP, gdyż umowa mogłaby być zawarta tylko wówczas, gdyby odpowiednie gwarancje zostały zagwarantowane w ustawie sejmowej. Sprawa miała dalszy ciąg.
>> Staw. Pl., s. 249–250, 264–266, 296–297, 309–311, 333.

1922 – Józefowi Piłsudskiemu wręczono srebrne klucze od miasta Wilna. Stało się to w przededniu 3 rocznicy objęcia przez niego w imieniu Rzeczypospolitej władzy nad Ziemią Wileńską.
>> Rusz. I, s. 368; Rusz. II, s. 173, 179.

1933 – Na wiecu w Sztumie hitlerowski mówca bez ogródek scharakteryzował istotę polityki nazistowskich Niemiec wobec Polski: „Nie zamierzamy Polaków germanizować, my Polaków wyniszczymy. Młode narodowo socjalistyczne państwo osiągnie swoje cele również w kwestii polskiej”.
>> WiM zarys, s. 594.

1939 – Niewykończony okręt podwodny „Sęp” wpłynął do Gdyni.
>> Cies. PMW, s. 38; Per. Wielkie, s. 86.

1940 – Pisarka Maria Zientara-Malewska warunkowo zwolniona z obozu koncentracyjnego w Ravensbrueck.
>> Fil. Wopt, s. 167.

1945 – Uruchomienie komunikacji lotniczej na trasie Warszawa, Olsztyn, Gdańsk, Bydgoszcz, Warszawa.
>> Szos. Dz. WiM, s. 167.

– Mazurski Uniwersytet Ludowy przenosi się z Pasymia do Rudzisk Pasymskich nad jeziorem Kalwa.
>> Mał. Pols., s. 88.

– W Olsztynie powstała wojewódzka organizacja Polskiej Partii Robotniczej na Okręg Mazurski. W skład wyłonionego na tym zebraniu Komitetu Wojewódzkiego PPR weszli m.in.: Stanisław Andryszewski, Bronisław Latosiński, Ignacy Marzyński.
>> Woj. Warmia, s. 86–87; WiM zarys, s. 826.

Kalendarz Historyczny został sporządzony przez Bronisława Sałudę