1289 – W dokumencie noszącym tę datę po raz pierwszy wymieniona została nazwa wsi Butowo k. Kisielic. Stało się to z okazji nadania dóbr Prusowi o nazwisku Navier i jego synom.
>> Ił., s. 214.
1291 – Pod tą datą w dokumencie opactwa cystersów w Oliwie pojawia się nazwisko Rudiger /Ruediger/ jako dwunasty z kolei opat tego konwentu. Zm. w marcu 1313 r.
>> KMW 1987, s. 113–114.
1335 – Komtur bałgijski, Henryk de Muro, wydał przywilej lokacyjny Górowa Iławeckiego. Miasto powstało na prawie chełmińskim. Posiadało ono 100 włók i 10 morgów gruntu. Zasadźcom przyznano 8 włók, kościołowi parafialnemu 4 włóki, a mieszczaństwu do wspólnego użytku 20 włók i 10 morgów. Wymieniona powierzchnia wolna była od wszelkich obciążeń. Natomiast pozostałe 68 włók to obszar wsi miejskiej. Z tej powierzchni mieszczanie płacili czynsz, z tym, że przez pierwsze 10 lat korzystali z wolnizny.
>> Hryc. Bart., s. 103.
1338 – Tę datę nosi dokument lokacyjny miasta Jeziorany. Zgodnie z owym dokumentem w mieście obowiązywało prawo chełmińskie. Akt stwierdzający powstanie nowej osady miejskiej podpisali: vicedominus mgr Mikołaj i wójt Henryk Luter.
>> Sz. DW, s. 264.
1416 – Prepozyt Jan Abezier /późniejszy bp warm./ podpisał i zaprzysięgł w Konstytucji uchwały soborowe. Na soborze J. Abezier towarzyszył arcybiskupowi ryskiemu, jako pełnomocnik biskupów pruskich i zakonu krzyżackiego.
>> Arch. PBW, s. 55–56.
1442 – Na zjeździe stanów warmińskich w Lidzbarku wydano wyrok na chłopów komory w Pieniężnie, którzy odmawiali pańszczyzny kapitule fromborskiej. Sprawa ciągnęła się od 1441 roku, a w Lidzbarku znalazła się na skutek apelacji, którą założyli chłopi równocześnie u biskupa i w. mistrza. Wyrok był łagodniejszy w porównaniu do wydanego we Fromborku. Lecz chłopi dalej czuli się pokrzywdzeni /patrz nota z 2.01.1442/.
>> Zi. Powstanie, s. 53–54.
1517 – Mikołaj Kopernik jako administrator olsztyńskiego komornictwa przebywał w Skajbotach, gdzie sporządził akt sprzedaży 2 łanów przez Jana Romana. Objął je Nickel Pippelk, za którego poręczył na 2 lata jego brat Bartłomiej. Świadkiem transakcji był tamtejszy sołtys i Marcin Baytza.
>> Kop. Lok., s. 11.
1563 –Król polski Zygmunt August wyraził zgodę na rozszerzenie prawa dziedziczenia tronu książęcego w Prusach także na linię Hohenzollernów – elektorów brandenburskich. Decyzja ta w przyszłości uniemożliwiła włączenie Prus Książęcych do Rzeczypospolitej.
>> Łoj. Kal. hist., 5 luty.
1789 – Urzędnik domeny z Olsztyna raportował, że 7 Warmiaków zdezerterowało, nie chcąc służyć w wojsku pruskim. Były to osoby z Gryźlin, Butryn, Jonkowa, Przykopu i Kaborna. Uciekli najprawdopodobniej do Polski, pomagali im miejscowi sołtysi, którzy przed Prusakami tłumaczyli się, że „ludzi tych niesłusznie wyznaczono do wojska”.
>> Jas. Ś., s. 76.
1807 – Napoleon nocuje na plebanii w Lubominie. Proboszcz poskarżył się, że wojsko zabrało mu konie. „Księże, to jest wojna!” – wyjaśnił cesarz. Za jakiś czas duchowny wpada do kwatery, lamentując, że Francuzi zabierają owies ze spichrza. „A po co księdzu owies, skoro nie ma już koni?” – spytał Bonaparte.
>> Wak. Ol., s. 150.
1813 – W Królewcu odbył się zjazd stanów. Uchwalono rezolucję: „Wszyscy muzą chwycić za broń, stary i młody, kobieta i dziecko, tego w potrzebie żąda ojczyzna, tego żąda król”. Zgromadzenie postanowiło uzbrojenie oddziałów obrony krajowej liczących 20 tys. żołnierzy oraz pułku kawalerii narodowej, niezależnie od pospolitego ruszenia.
>> Toe., s. 357.
1820 – W Płocku zm. Tadeusz Brzozowski, gen. Zak. Jez., pedagog, kazn., tłumacz /ur. w Królewcu 21.10.1749 r./. Studiował w Nieświeżu i Wilnie. Uczył francuskiego w Mińsku. W r. 1812 uzyskał od cara pozwolenie na erekcję Akademii Płockiej. Prowadził misyjną działalność wśród polonii w Petersburgu, Odessie, Saratowie, Astrachaniu i Tomsku.
>> Or. SBWPKiZM, I, s. 29–30.
1863 – Oddział Tomasza Kolbego rozgromił placówkę graniczną w Janowie. Rosjanie w sile 109 żołnierzy i 4 oficerów zbiegli do Prus. Początkowo zatrzymali się w Opaleńcu, następnie udali się do Wielbarka. Polacy nie przejęli spodziewanej przesyłki broni i zostali rozbici przez oddziały żandarmerii pruskiej z Wielbarka. Miała to być samorzutna akcja, tym niemniej widać, że mija się z prawdą mówienie o neutralności Prusaków wobec polskiego powstania.
>> Szos. PW, s. 228.
1865 – W Górkach k. Szczytna ur. Bogumił /Gottlieb/ Linka /zm. 29.03.1920 w Olsztynie/, czołowy działacz mazurski, śmiertelnie zmasakrowany przez nacjonalistyczną bojówkę niemiecką podczas wiecu polskiego. Sfanatyzowany tłum mścił się na mogile, którą zrównano z ziemią. Nagrobka doczekał się B. Linka dopiero w 1953 r.
>> Or. SBWMiP, s. 152.
1869 – Polskie Towarzystwo Historyczno-Literackie w Paryżu wybrało dra Wojciecha Kętrzyńskiego na członka korespondenta. O tym wyróżnieniu polskiego uczonego donosił „Dziennik Poznański” 19.02.1869 r.
>> KMW 1992, s. 57.
1874 – Wydana została kolejna instrukcja rejencji królewieckiej grożąca karami za nauczanie języka polskiego.
>> Wak. Przeb., s. 58; KMW 1993, s. 74.
1945 – Pierwsze ekipy przedstawicieli administracji polskiej na obszar Prus Wschodnich wyjechały z Białegostoku. Oto wykaz miejscowości: Łuczany /Giżycko/, Ełk, Węgobork /Węgorzewo/ i Biała. W tym samym dniu oficjalne rozpoczęła działalność Delegatura Pełnomocnika Rządu RP na Okręg Mazurski. Urząd ten powołał Wojewoda Białostocki Jerzy Sztachelski.
>> Rocz. Ol., 1972, X, s. 328–329.
– Zacięte walki o Elbląg. Niemcy bombardują wojska radzieckie /kilkakrotne naloty zespołami maszyn po 9–10 samolotów/. Próby przedarcia się części wojsk niemieckich na zachód. Pod koniec dnia zdobyto szereg bloków na lewym brzegu rzeki Elbląg, w dzielnicy „za kanałem”.
>> Sob. Om-m, s. 316–417.
– Radzieckie lotnictwo bombarduje przeprawy w rejonie Piławy. Brak jakiegokolwiek działania lotników niemieckich, których maszyny były unieruchomione z powodu braku benzyny. Kolumny uciekinierów ciągną Mierzeją Wiślaną na zachód.
>> Thorw. Wielka, s. 114.