21 stycznia

1260 – Papież Aleksander IV potwierdził nadanie Konrada Mazowieckiego na rzecz zakonu posiadłości należących do tego księcia w ziemi chełmińskiej. Bulla stwierdzała równocześnie, że pierwszy biskup pruski Chrystian zrzekł się ze wspomnianego terytorium na rzecz Krzyżaków wszystkich dziesięcin.

>> KMW 1979, s. 377.

1261 – Sambowie zaatakowali i rozbili liczny zastęp krzyżacki, który pod dowództwem Walthera von Barby (Barbey) pustoszył ich kraj.

>> KMW 1980, s. 313.

1388 – W oparciu o zeznania świadka, którym był rycerz Johannes von Leissen, spisano dokument o przebiegu granicy między dobrami biskupstwa a Kapitułą Warmińską.

>> KMW 1991, s. 178.

1454 – Kapituła Warmińska zwołała zjazd do Ornety, w którym uczestniczyły wszystkie miasta Warmii z wyjątkiem Biskupca. Chodziło o podjęcie uchwały, po czyjej stronie opowiedzieć się w razie wybuchu wojny między Związkiem Pruskim a zakonem.

>> Bis., s. 71.

1521 – Nowe Miasto nad Drwęcą, mimo że wojska króla polskiego oferowały skuteczną i natychmiastową pomoc, prawie bez walki poddało się w. mistrzowi Albrechtowi.

>> Bis.WP, s. 387; Sz.Ol., s. 81.

1656 – Książe pruski Fryderyk Wilhelm podejmował w Bartoszycach króla szwedzkiego Karola X Gustawa. W ciągu czterech dni zjedzono: 30 cieląt, 12 wołów, 135 baranów, 221 prosiąt, 12 świń, 101 gęsi, 112 kaczek, 192 kury. Wypito 190 beczek piwa i wiele beczek wina reńskiego. Ten obfity traktament wydaje się tym dziwniejszy, że miał miejsce na wiele miesięcy przed porzuceniem Szwedów przez księcia pruskiego i ponownym oddaniem się na usługi króla polskiego.

>> Hryc.Bart., s. 68.

1719 – W Królewcu ukazał się pierwszy numer tygodnika „Poczta Królewiecka”. Pismo wychodziło do roku 1720. Przeznaczone było dla ludności polskiej w Prusach i na Litwie. Gazeta przynosiła doniesienia polityczne głównie z Polski i ze świata. Wydawcą był Jan Dawid Cenkier, redagowali pismo pastor Jerzy Rekuć i prawnik Bueschel.

>> WEP VIII, s. 770; Szos.Sz.WiM, s. 76.

1807 – Wielbark obrał Napoleon na kwaterę dla siebie i sztabu. Na ten cel zarekwirowano gmach Urzędu Dominialnego. Wojsko musiało poczynać sobie nazbyt srogo, skoro ludność z inwentarzem uciekła do puszczy, a w okresie do 2 lutego uległy zniszczeniu 24 domy mieszkalne i 221 zabudowań gospodarczych. Miasto musiało zapłacić 5 tysięcy talarów kontrybucji.

>> Szczyt., s. 208.

– Wojska francuskie zajęły Elbląg. Miasto poddano bez oporu, zwycięzcy wybrali kontrybucję w wysokości 200 tys. talarów.

>> Słow. Geogr. II, s. 333.

1920 – krwawa masakra przedplebiscytowego wiecu polskiego w Szczytnie. Śmiertelne pobicie Bogumiła Linki; pobito także m.in. Cymermana z Lidzbarka, Leyka ze Szczytna, dra Gęsowskiego. Zebranie Rady Ludowej w Szczytnie odbywało się za pozwoleniem miejscowego landrata, władz policyjnych i wojskowych.

>> Staw.Pl., s. 133; Leyk Pam., s. 77-79; Jar.Wspom., s. 69-71; KMW 1977, s. 371; Ogr.Zaop., s. 67-71.

1939 – Burmistrz Olsztyna zabronił Polskiemu Towarzystwu Szkolnemu na Warmię remontować własny lokal, do którego, po wyprowadzeniu się poprzedniego lokatora, miała być przeniesiona polska ochronka. Uzasadniono decyzję tym, że lokal mieszkalny nie może być przeznaczony na inne cele.

>> KMW 1982, s. 357.

1941 – Firma Ostpreussische Landschaft w Królewcu, która po wybuchu II wojny światowej bezprawnie stała się posiadaczem Domu Polskiego w Olsztynie, przeniosła prawa własności tego obiektu na kupca Juliusa Lipkę, dokonując odpowiedniego zapisu w księdze wieczystej.

>> Ogr.Ssm, s. 12-14.

1945 – Kawaleria gen. Oślikowskiego w odległości 20 km od Olsztyna. Zagon pancerny dotarł w rejon Grunwaldu. Rozpoczyna się ewakuacja Węgorzewa. Zdobyto Jedwabno.

>> Jant.Zpf, s. 80; KMW 1961, s. 11; Wak.Cz., s. 52; WiM zarys, s. 660; WiM 1972 nr 1, s. 5.

Kalendarz Historyczny został sporządzony przez Bronisława Sałudę