5 listopada

1478 – Biskup Mikołaj Tungen zwołał zjazd przedstawicieli miast warmińskich.
>> Sz. DW, s. 135.

1520 – W. mistrz Krzyżacki Albrecht ponownie zwrócił się do bpa Fabiana Luzjańskiego, by poddał oblegany Lidzbark. Krzyżacy grozili ostrymi represjami. Próbowali zaostrzyć potęgę idącej im z pomocą armii zaciężnych, którzy zdobyli już wiele miast na terenie swego pochodu. Biskup w ogóle nie odpowiedział na ultimatum w. mistrza.
>> Bis. WP, s. 355.

1577 – Na sejmiku lidzbarskim biskup Marcin Kromer wraz z kapitułą fromborską podjęli decyzję, że w razie potrzeby wszystkie warmińskie wsie, wyłącznie szlacheckie, „według starodawnego zwyczaju” dały co dziesiątego mężczyznę do wojskowej służby pieszej. Sejmik trwał 3 dni.
>> Sz. DW, s. 307.

1611 – Lennik polski, książę Prus elektor Jerzy Wilhelm, potwierdził koncesje na rzecz obywateli wyznania katolickiego. Katolicy w Prusach posiadali odtąd swobodę wykonywania praktyk religijnych, prawo do własnych kaplic i kościołów, mieli także dostęp do urzędów. A w 1638 roku władca pruski ustanowił 500 florenów kary za przeszkadzanie w katolickich nabożeństwach. Swobody te były możliwe do uzyskania dzięki wstawiennictwu katolickich królów polskich.
>> Obł. HDW, s. 64; Janisz. RPaPK, s. 188.

1612 – W Malborku zebrał się sejmik generalny stanów pruskich. Obradom przewodniczył bp warm. Szymon Rudnicki. Celem głównym sejmiku był problem zapobieżenia ewentualnym rabunkom wojsk konfederackich, które nieopłacone ciągnęły spod Moskwy, żądając okupu lub leży na ziemię. Po wielogodzinnych dyskusjach przychylono się do zdania biskupa Rudnickiego, by nie przeciwstawiać się konfederatom zbrojnie, lecz zaspokoić ich żądania pieniędzmi.
>> KMW 1983, s. 413.

1645 – W Paryżu odbyły się zaślubiny Marii Ludwiki z królem polskim Władysławem IV Wazą. Biskup warm. Wacław Leszczyński wraz z wojewodą poznańskim Krzysztofem Opalińskim kierowali uroczystym poselstwem, ich zadaniem było sprowadzić do kraju oblubienicę królewską. Co też się stało wiosną 1646 roku.
>> Achr. PBW, s. 146.

1821 – We Fromborku zm. Justus Soczewski /ur. 13.04.1741 w Biskupcu Resz./, kanonik warm. Był synem burgrabiego Reszla. Studiował w Rzymie. Po powrocie wikariusz katedralny i proboszcz w Henrykowie na Warmii. Jako sekretarz kapituły po przeniesieniu się bpa Ignacego Błażeja Franciszka Krasickiego na arcybiskupstwo gnieźnieńskie był delegowany wraz z kan. Janem Cichowskim do przejęcia inwentarza biskupstwa warmińskiego.
>> Or. SBWPKiZM II, s. 154–155.

1875 – Tę datę nosi sprawozdanie Oskara Kolberga, będące sprawozdaniem dla Akademii Umiejętności w Krakowie z podróży badawczej w Poznańskie, na Pomorze Gdańskie i przez Powiśle na Mazury.
>> KMW 1992, s. 344.

1933 – Wacław Jankowski pisał w „Gazecie Olsztyńskiej”: „Nie litości, lecz sprawiedliwości się domagamy. /…/ robotnik polski, jak i całe społeczeństwo nie ma przyczyny żebrać litości, lecz w poczuciu spełnionego sumiennie obowiązku Polacy w Niemczech domagają się naprawy krzywd i sprawiedliwego traktowania w przyszłości”.
>> Wak. GO, s. 454–455.

1937 – Jednocześnie w Berlinie i Warszawie została ogłoszona polsko-niemiecka deklaracja, mająca uregulować wzajemne postępowanie obu rządów wobec mniejszości polskiej w Niemczech i mniejszości niemieckiej w Polsce. Wydawało się, że dokument ten zapewnia swobody dla ruchu polskiego, o które walczyły polskie związki i organizacje w III Rzeszy. Nadzieje te nie sprawdziły się jednak w życiu.
>> Wrzes. Rp/WMiP, s. 373–374; KMW 1995, s. 369; Chł. Był, s. 76.

– Ogłoszenie deklaracji w sprawach mniejszościowych było okazją, by delegacja Związku Polaków mogła spotkać się z Adolfem Hitlerem. Kanclerz III Rzeszy wystąpił z obłudnym przemówieniem. Oto wyjątki: „Korektury granic nie prowadzą do niczego. I tu musi zwyciężyć rozum. /…/ I na tym polega mądrość rządów, że nie można zrobić z Polaka Niemca ani z Niemca Polaka”. Słowa Hitlera ani postulaty zawarte w deklaracji mniejszościowej niestety nie miały pokrycia w praktyce dnia codziennego. Sytuacja Polonii w Niemczech pogarszała się z miesiąca na miesiąc. W tym samym czasie prezydent Ignacy Mościcki przyjął delegację mniejszości niemieckiej w Polsce.
>> KMW 1967, s. 397; KMW 1969, s. 598; KMW 1983, s. 32; Łuk. IV, s. 57, 192.

Kalendarz Historyczny został sporządzony przez Bronisława Sałudę