1409 – Książe Ziemowit Mazowiecki zwrócił zakonowi część sumy zastawnej za Ziemię Zawkrzańską.
>> KMW 1993, s. 496.
1421 – „W niedzielę Przewodnią” nadano statut cechowi szewców Nowego Miasta Braniewa. Statut nadała rada miejska za zgodą bpa warm. Jana Abeziera.
>> KMW 1977, s. 337–347.
1455 – Zamieszki w Królewcu. Zbuntowali się rzemieślnicy przeciwko kupieckiej i propolskiej radzie. Zostały zerwane mosty na Pregole łączące Stare Miasto z Knipawą.
>> KMW 1992, s. 234.
1459 – W sprawozdaniu złożonym przez bpa Tomasza na sejmiku stanów pruskich czytamy, że „Najjaśniejszy pan Kazimierz, obecny król Polski, ma słuszną wojnę z mistrzem i Zakonem NMP Niemieckim z racji objęcia w posiadanie ziem: chełmińskiej, pomorskiej i michałowskiej”.
>> KMW 1967, s. 17.
1564 – W Krakowie zm. Jan Benedykt Solfa, lekarz, astronom, kan. warm. Kształcił się w Akademii Krakowskiej i we Włoszech. Lekarz królów polskich, przyjaźnił się m.in. z Mikołajem Kopernikiem. Ogłosił szereg prac z zakresu medycyny, pisał prace historyczne i wiersze. Na Warmii przebywał sporadycznie. Po śmierci bpa Tiedemanna Giesego był jednym z kandydatów na biskupstwo warm.
>> Or. SBWPKiZM, II, s. 155.
1654 – Zm. Jan Zawadzki h. Rogala /ur. 15.11.1616 r./ podkomorzy parnawski, starosta świecki i pucki. Kształcił się w Niderlandach /Lowanium/. Po otrzymaniu starostwa puckiego przywrócił tam mowę polską, przemawiając w tym języku do mieszczan. Wykończył budowę zamku w Waplewie, który wyposażył w bogate sprzęty i dzieła sztuki. Aktywny uczestnik życia politycznego ówczesnej Polski.
>> Or. SBWPKiZM, II, s. 222.
1519 – Aleksander Sculteti sporządził w Rzymie dokument, na podstawie którego amerykański uczony Edward Rosen czuł się uprawniony do twierdzenia, że Mikołaj Kopernik nie posiadał wyższych święceń kapłańskich.
>> Zi. WkMK, s. 293–303.
1678 – Fryderyk Speka z Marksewa otrzymał nad jez. Piasutno 40 włók na prawie chełmińskim za cenę 400 marek. Pozostali osadnicy po 4 latach wolnych obowiązani byli płacić rocznie od każdej włóki 8 marek oraz po korcu jęczmienia, żyta i owsa. Zabroniono im polowania.
>> Szczyt., s. 126–127; Mart. Coś, s. 52 i nast.; Toe., s. 246.
1686 – W Unieszewie k. Olsztyna ur. Maciej Karwacki /zm. 1756 r./, jez., prof. języków: łaciny, greckiego i hebrajskiego w Reszlu, Braniewie, Tylży, Pułtusku i Wilnie. Wykładał także matematykę i gramatykę. Przez 12 lat zarządzał drukarnią jez. w Reszlu. Autor drukowanej w Wilnie „Gramatica Graeca” /1725/.
>> Or. SBWMiP 1963, s. 131; Or. SBWPKiZM, I, s. 124.
1783 – Papież Pius VI wydał dekret, przyznający katolikom, poddanym króla pruskiego 6 miejsc w Collegium Germanicum w Rzymie. Z tej liczby do Italii mogło wyjechać dwóch studentów.
>> Klor. IK, II, s. 149 – p. 2.
1850 – Przestało ukazywać się, drukowane u E.H. Haricha w Olsztynku, pismo „Przyjaciel Ludu”, drukowane w dwóch językach, tekst polski przygotowywał Gryguć. Tendencja pisma była antydemokratyczna i wiernopoddańcza. Prof. Tadeusz Cieślak zaliczył gazetę do „gadzinówek”.
>> KMW 1959, s. 37–38; Choj. Szkice, s. 202.
1853 – Ogłoszono kolejną ordynację miejską w Prusach. Wprowadzała ona podział mieszczaństwa na 3 kategorie w zależności płaconych podatków bezpośrednich, określała liczbę radnych w zależności od liczby mieszkańców. Doradcy burmistrza i radcy wybierani byli przez radę miejską na 6 lat, natomiast burmistrz i inni płatni członkowie zarządu miejskiego na lat 12.
>> Bis, s. 54.
1863 – W jednym z portów szwedzkich internowaniem załogi i zasekwestrowaniem ładunku wojennego zakończyła się wyprawa angielskiego parowca „Ward Jackson”, który z Londynu zdążał ku wybrzeżom litewskim z pomocą dla polskiego powstania. Wyprawę podjęła grupa Polaków licząca niespełna 200 osób. W jej skład wchodziło około 30 Francuzów i Włochów. Najsławniejszym uczestnikiem wyprawy był Michał Bakunin.
>> Bor. Piękny, s. 136.
– W Mrocznie k. Lidzbarka Welskiego aresztowano płka Edmunda Colliera, d-cę oddziału ochotników z Pomorza i Lubawszczyzny, którzy podjęli próbę przedostania się do Królestwa Polskiego, by wzmocnić oddziały powstańcze w Płockiem. Gdy zabrakło d-cy, jedna z grup zrezygnowała z przejścia granicy, dwie pozostałe w dniu następnym podjęły próbę połączenia się z powstaniem.
>> Dział., s. 126.
1864 – Landrat nidzicki pisał w obwieszczeniu: „na mocy wyższych zarządzeń nie mogą być w tutejszym powiecie tolerowani żadni Polacy, którzy w ciągu roku przeszli granicę; mają oni w ciągu trzech dni udać się do swych miejsc zamieszkania lub zameldować się u mnie osobiście, gdzie zostaną podjęte dalsze kroki”.
>> KMW 1963, s. 98.
1876 – Nauczyciel Wilhelm Chuchra z Ukty k. Mrągowa oraz jego kolega z pobliskiej szkoły wysłali do swoich władz zwierzchnich list, w którym zawiadamiali, że wójt: „Kazał wydzwonić na ulicach Ukty, że dzieci ukarane przez miejscowych nauczycieli pokaleczeniem powinny być skierowane do policji. Nasz autorytet został przez to całkowicie podkopany”. Zjechała komisja i potwierdziła zarzuty wójta. Winni zostali ukarani grzywną w wysokości kilku marek.
>> Mar. Coś, s. 167–170.
1893 – W Kokoszkach pod Gnieznem ur. Władysław Grobelny /zm. 27.10.1939 r. w Księżych Górach k. Grudziądza/, drukarz, działacz społ.-polit. Zawodu uczył się w Lipsku. W okresie plebiscytu był czł. Warm. Kom. Plebiscyt. w Malborku. Od stycz. 1920 r. pracował w redakcji czasopisma wydawanego przez stronę polską „Der Weckruf im Osten”. W l. 1920–1935 był dyr. Zakładów Graficznych W. Kulerskiego w Grudziądzu, aktywny w życiu społecznym na Pomorzu. Od 1935 roku właściciel drukarni. Autor broszur o rzemiośle pomorskim, od 1922 r. wydawca i red. „Rzemieślnika”, od 1938 „Rzemieślnika Pomorskiego”. Zamordowany przez Niemców.
>> Or. SBWMiP, s. 121.
1897 – Naczelny Prezes Prus Wschodnich podał w sprawozdaniu dla Berlina, że w Olsztynie mieszkało 160 Polaków wyznania ewangel., a w 1882 r. Polaków ewangel. było tu tylko 30.
>> Jas. Ś., s. 257.
1919 – Na obszarze Prus Wschodnich odbywają się niemieckie wiece przeciwko konferencji pokojowej. Szowiniści niemieccy powołali Wschodniopruską Służbę Ojczyźnianą /Heimatdienst?/.
>> Staw. Pl., s. 506.
1932 – W Lesznie Wielkopol. zm. Michał Becker /ur. w Zembcowie k. Ostrowa Wlkp. 7.09.1880 r./, aptekarz, działacz plebisc. na Mazurach. Studiował we Wrocławiu i Greifswaldzie. Jako właściciel apteki w Wielbarku /od 1911 r./ współpracował z Mazurską Partią Ludową. W 1919 został czł. Mazurskiej rady Ludowej, z której ramienia był łącznikiem z Warszawą. Dwukrotnie dotkliwie pobity na wiecach w Wielbarku i Szczytnie. Przymusowo wysiedlony z Prus Wschodnich 25.07.1920 r.
>> Or. SBWMiP, s. 54–55.
1935 – Firma Kempera z Lubeki zakończyła odbudowę organów katedry we Fromborku. Odbioru zabytkowego instrumentu dokonał prof. Guenter Ramin, organista przy kościele św. Tomasza w Lipsku.
>> KMW 1970, s. 106.
1938 – Nastąpiła normalizacja stosunków dyplomatycznych między Polską a Litwą. Rząd polski wykorzystał incydent graniczny i dwa dni wcześniej /28.03.1938/ wystosował stanowczą notę, starając się pośrednio zmusić Litwinów do pośredniego wyrzeczenia się Wilna. Wobec przewagi militarnej oraz na skutek nacisków dyplomatycznych /głównie Niemiec/ rząd litewski zmuszony został do przyjęcia warunków zaproponowanych przez Polskę. Akredytacja posłów obu państw w Kownie i Warszawie stała się faktem.
>> Wań. Przez, s. 664, p. 16.
– W nocy z 30 na 31 marca dom rodziny Dopatków w Klonie napadła kilkunastoosobowa banda niemieckich szowinistów, bombardując domostwo kamieniami przez 8 godzin bez przerwy. Z nastaniem świtu Dopatkowie uciekli do Szczytna.
>> WiM 1989, nr 11, s. 9.
1945 – Gdańsk całkowicie wolny od Niemców. Uczestniczyła w zajęciu miasta polska I Bryg. Pancer. im. Bohaterów Westerplatte. Uchwałą Rady Ministrów płk Jakub Prawin otrzymuje pełnomocnictwo i władzę w Okręgu Mazurskim. Do Olsztyna przybyła z Warszawy grupa operacyjna. Jednym z jej uczestników był Hieronim Skurpski – delegowany przez Ministerstwo Kultury i Sztuki.
>> Per. Wielkie, s. 57; WiM, s. 674, 826; KMW 1977, s. 694.
– Kapitulacja Garnizonu niemieckiego na Westerplatte.
>> Kron. XX, s. 652.