27 stycznia

1264 – Bp. warm. Anzelm, jako legat papieski, potwierdził swój dekret, na podstawie którego powołał Kapitułę Warm. Głównym uprawnieniem tej instytucji, wzorem podobnych gremiów na zachodzie Europy, był przywilej wolnych wyborów biskupów.

>> Achr., s. 16.

1520 – W nagrodę za przekazanie bez walki zamku kapituły pomezańskiej w Szymbarku, król polski Zygmunt I Stary zapisał prepozytowi wspomnianej kapituły Mikołajowi Schoenbornowi 40 grzywien rocznie zabezpieczonych na dochodach zamku nieszawskiego.

>> Bis.WP, s. 91.

1617 – Burgrabia olsztyński Eustachy Schwoben złożył przysięgę zwyczajową. Podczas uroczystości obecni byli przedstawiciele kapituły fromborskiej. Nie praktykowano, by zapraszać przedstawicieli biskupa warmińskiego. Burgrabia był płatnym urzędnikiem o stosunkowo niskiej pensji, którą (czasem 8-krotnie) przewyższały różnego rodzaju dodatki.

>> Sz. DW, s. 64.

1687 – Rozpoczął obrady sejm w Grodnie. M.in. stanęła sprawa obrania królewicza Jakuba królem za życia Jana III Sobieskiego. Posłowie nie zgodzili się nawet na to, by Jakub zasiadał przy ojcu obok tronu. Królewicz wyjechał z Grodna. Sejm został zerwany (5.3.1687).

>> Wol. Sobieski, s. 429.

1736 – W Królewcu Stanisław Leszczyński podpisał akt zrzeczenia się korony polskiej. Stać się to miało w porozumieniu, a niektórzy sądzą, że na polecenie króla Francji Ludzika XV.

>> Lesz. Opis, s. XLVIII.

1759 – W Braniewie zm. Jan Gotrfyd Pick, złotnik. Zawodu uczył się u ojca w Królewcu. Po ożenku z Dorotą Fischer uzyskał w Braniewie prawa miejskie. Wykonywał różne prace w kościołach Warmii (w Braniewie, Henrykowie, Szalmii, Tokowcu i we Frączkach k. Olsztyna).

>> Or.SBWPKiZM, s. 76-77.

1813 – W Kwidzynie zm. bezpotomnie Jan Jakub Daniel Kanter, drukarz i księgarz. Pochodził z rodziny niemieckiej, która w XVIII w. rozpoczęła w Królewcu działalność edytorską. Rodzina ta zasłużyła się publikacją druków polskich. W samym tylko Kwidzynie Kanterowie wydali 196 polskich publikacji. Zmarły wydał 12 poloników. M.in. przedrukował znany na Mazurach „Kancjonał nowowydany pruski…” J. Waksińskiego, który od r. 1741 w Królewcu wydawali Hartungowie.

>> KMW 1963, s. 513-514; Or.SBWMiP, s. 149-150.

1832 – We wsi Fiszewo na wschód od Malborka zginęło 9 internowanych w Prusach Wschodnich polskich powstańców, którzy odmówili marszu w stronę granicy z Królestwem Polskim podejrzewając, że zostaną wydani władzom carskim. W Europie potępiano Prusaków za ten czyn.

>> KMW 1988, s. 297-309; WiM zarys, s. 400-401; Szos.PW, s. 62; Rocz.Gd. 1962, XXI, s. 42.

1832 – W Fiszewie niedaleko Elbląga Prusacy strzelają do powstańców listopadowych, protestujących przeciw deportacji do Królestwa Polskiego pod władzę cara. Ginie 8 Polaków, rannych 10.

>> Jas. Między PaP s. 601

1840 – Na Litwie została ogłoszona amnestia władz carskich zwalniająca od odpowiedzialności uczestników powstania polskiego z r. 1831. Skorzystał w z niej m.in. Dominik Szymkiewicz, konspirator i emisariusz wielkiej emigracji na Prusy Wschodnie. Po roku 1849 Szymkiewicz nie zaprzestał swojej patriotycznej działalności.

>> KMW 1988, s. 337-349.

1863 – „Ostpreussische Zeitung” podaje pierwszą wiadomość o wybuchu w Polsce powstania.

>> KMW 1960, s. 5.

1864 – Landrat szczycieński baron von Schroetter w oparciu o kodeks karny nakazał wysiedlić powstańców polskich, którzy schronili się tu po upadku powstania. Na samej Warmii przebywało w tym czasie 600 polskich żołnierzy z Augustowskiego.

>> KMW 1963, s. 97.

1874 – W Barczewku zm. Walenty Gotzheim, Warmiak, ur. się 21.1.1804 w Bartołtach Małych k. Olsztyna, ks. katol. Pochodził z ubogiej rodzimy chłopskiej. Kształcił się w Reszlu i Braniewie. Posługę kapłańską pełnił w Świętej Lipce, Barczewku, Barczewie i Klebarku. Znany kaznodzieja, pierwszy misjonarz katolicki na Mazurach. Podczas swych podróży uczył po wsiach czytania i pisania, rozdawał książki. Starał się u władz kościelnych o dotacje na zakup polskich książek dla Mazurów.

>> Or.SBWMiP, s. 117.

1921 – Stanisław Srokowski, konsul polski w Królewcu, zawiadomił Warszawę, że w Prusach Wschodnich odbywa się werbunek oficerów i żołnierzy, którzy przerzucani są do Wrocławia, gdyż na Śląsku planowana jest przez Niemców akcja zbrojna w wypadku polskiego powstania lub pomyślnego dla Polski przebiegu plebiscytu.

>> Srok.Ak, s. XXII.

1926 – Nowo wybrana Rada Miejska Działdowa na swym pierwszym posiedzeniu głosami radnych niechętnych Polsce odrzuciła rezolucję stwierdzającą, że „wszyscy członkowie stoją na gruncie państwowości polskiej, i że wszystkie zakusy niemieckie na całość granic Rzeczypospolitej Polskiej odeprą z całą stanowczością”.

>> Suk.Dan, s. 145.

Kalendarz Historyczny został sporządzony przez Bronisława Sałudę