1342 – Prus Jomen otrzymał dokument lokacyjny dla wsi Jaroty /dziś dzielnica Olsztyna/.
>> Sz. Ol., s. 31.
1521 – Statki gdańskie ostrzelały Tolkmicko okupowane przez zaciężnych krzyżackich. Po tym wypadzie znajdujące się na Zalewie Wiślanym statki zakonu wycofały się do Królewca. Wrócili tam również zbrojni stacjonujący w miasteczku Tolkmicko.
>> Bis. WP, s. 492.
1557 – Król polski Zygmunt II August po długotrwałych negocjacjach w zamian za „znaczne zasiłki pieniężne” przyznał Toruniowi przywileje religijne, uznające de iure wyznanie augsburskie.
>> KMW 1983, s. 15; Mał. DcP, s. 186.
1660 – W Kluczborku na Śląsku ur. Samuel Crell, Spinowski, filozof, teolog, przywódca arian w Prusach Książęcych /zm. 9.06.1747 r. w Amsterdamie/.
>> Or. SBWPKiZM, I, s. 36.
1698 – Gdańszczanie składają królowi polskiemu Augustowi II Sasowi przysięgę na wierność. Król był w mieście, jednak nie zasiadł na przygotowanym tronie. W jego imieniu przyjął przysięgę kanclerz wielki koronny Wojciech Denhoff, bp przemyski.
>> Rocz. Gd. XV–XVI, 1956–1957, s. 184.
1724 – Ogłoszony został reskrypt Fryderyka Wilhelma I, zabraniający Polakom i Żydom nabywania własności ziemskiej w Prusach. W tym okresie na Mazurach niezagospodarowane były 1495 posiadłości kmiecych i 3909 gospodarstw chłopskich /głównie w okolicach Węgorzewa, Orzysza, Pisza, Giżycka, Nidzicy, Szczytna i Działdowa/. Jak więc widać, nie względy ekonomiczne leżały u podłoża restrykcji, o których wyżej mowa.
>> KMW 1978, s. 506.
1791 – W Piszu ur. Gottfried Schulz, ks. ewangel., działacz mazurski /zm. 16.01.1867 r./.
>> KMW 1993, s. 413–429.
1801 – W Poznaniu ur. Franciszek Bażyński, ks. katol., działacz narod. i oświat. /data ur. niepewna, być może był to 1.03.1801 r./. Zm. w Poznaniu 12.03.1876 r.
>> Or. SBWMiP, s. 53.
1807 – Wojska polskie dowodzone przez gen. Józefa Zajączka toczą boje pod Kotem, Małgą i Dębowcem na Mazurach.
>> Nad Gen. JZ, s. 335.
1838 – Bp Andrzej Stanisław von Hatten objął rządy nad księstwem i diecezją warmińską.
>> Achr., s. 204.
1852 – Do Paryża dotarło pismo Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza, w którym dziękował Towarzystwu Historycznemu Polskiemu za przyznanie mu godności członkowstwa tego zgromadzenia. W liście tym czytamy m.in.: „Z rozczulonem sercem uznaję wielkość obowiązku do wywdzięczenia się za łaskawe względy, któremi mnie Panowie zaszczyciliście. Żałuję tylko, że mój wiek podeszły, w 88 roku życia i ciągła chorowitość przeszkadza mi być czynnym. Zielony kolor nadziei spełzł nam… Któżby nie ubolewał nad losem narodu polskiego. Niezbadane są drogi Pańskie. Ale koniec może być wesoły”.
>> Bień. KCM, s. 121.
1855 – W Warszawie zm. Józef Koriot /Koriott, Koryot/ kartograf, topograf wojsk., gen. rosyjski. Ur. w Reszlu /24.03.1785 r./ w rodzinie niemieckiej. W l. 1803–1806 był nauczycielem w konwikcie pijarskim w Warszawie. W r. 1807 rozpoczął służbę w wojsku Księstwa Warszawskiego. Brał udział w kampanii przeciw Austrii /1809/. Był wykładowcą fortyfikacji w Szkole Aplikacyjnej Artylerii i Inżynierii, oficer sztabowy w korpusie Józefa Poniatowskiego. Otrzymał złoty krzyż Virtutu Militari za udział w bitwach pod Dreznem i Lipskiem, a za kampanię w 1814 r. otrzymał awans na majora i Krzyż Kawalerski Legii Honorowej. Poza wysokimi stanowiskami w szkolnictwie wojskowym Królestwa Polskiego, wykładał geometrię wykreślną na Uniwersytecie Warszawskim. Podczas powstania listopadowego awansował na pułkownika, kierując obwarowaniem Warszawy. Po powstaniu skorzystał z amnestii, wstąpił do armii rosyjskiej, gdzie dosłużył się stopnia gen. lejtnanta, zdymisjonowany w r. 1844. Wykonał m.in. plany twierdz w Modlinie i Zamościu, mapę topograficzną Królestwa Polskiego. Jego prace kartograficzne stały się później podstawą do wielu opracowań.
>> Or. SBWMiP, s. 164.
1886 – Ukazał się okazowy numer „Gazety Olsztyńskiej”, tłoczony w Gietrzwałdzie, gdzie Andrzej Samulowski, wspomagając Jana Liszewskiego, pozwolił tymczasowo ulokować zakupioną w Poznaniu maszynę drukarską.
>> Wak. Przeb., s. 15; Jas. Ś., s. 301; Chł. WGO, s. 16; Choj. Szkice, s. 219.
1894 – Ukazał się ostatni nr „Gościa Niedzielnego”, jako wspólny dodatek dołączany w latach 1893–1894 do „Gazety Olsztyńskiej” i „Gazety Opolskiej”. „Gość Niedzielny” był pierwszym dodatkiem „Gazety Olsztyńskiej” /ukazywał się od r. 1887/. Rzeczony dodatek przestał się wykazywać w sierpniu 1914 r., kiedy to Władysław Pieniężny powołany został do wojska. Wznowiono go po 7 latach /styczeń 1921 r./. Od 1933 r. „Gość Niedzielny” wydawany był przez Pieniężnych jako samodzielne pismo, w jego redagowaniu pomagał ks. Józef Przeperski z Klonu.
>> Chł. WGO, s. 91–95.
1895 – W Giżycku zm. Marcin Gerss /Giersz/, nauczyciel, redaktor, pisarz, separatysta mazurski /ur. 23.10.1808 r. w Kowalkach k. Gołdapi/. Był nauczycielem w Mikołajkach, Szestnie i Sterławkach Wielkich. Wydał m.in. dwa polskie śpiewniki oraz „Książkę lekarską względem bydła” /1845/. Współpracował z wieloma czasopismami polskimi. Działalność społ.-polit. M. Gerssa po dziś dzień budzi kontrowersje /sławił monarchię pruską, lecz jego twórczość pomogła przetrwać mowie polskiej na Mazurach/.
>> Mart. Nk, s. 84–98; Or. SBWMiP 1963, s. 84–85; Or. SBWMiP, s. 108–109.
1905 – Ur. Aleksander Maciejkiewicz, kier. działu łączności z czytelnikami dwutygodnika „Warmia i Mazury”. Będąc emerytem pełnił tę funkcję społecznie. Zm. 29.12.1987 r. jak żołnierz na posterunku. Udawał się w kolejną podróż służbową. Śmierć dopadła go na przystanku autobusowym.
>> WiM 1988, nr 3, s. 2.
1919 – W Olsztynie rozpoczyna działalność Ostdeutscher Heimatdienst, jej celem było uniemożliwienie stronie polskiej zwycięstwa w nadchodzącym plebiscycie. Jednym z członków zarządu tej organizacji był znany polakożerca Max Worgitzki.
>> KMW 1959, s. 198.
1920 – Warmiński Komitet Plebiscytowy zaprosił Polaków mieszkających w Iławie na odczyt historyczny. Niemcy podburzyli tłum, który przeszkadzał w zebraniu. Sytuacja stała się tak gorąca, że obecni na spotkaniu Francuzi i Anglicy byli zmuszeni bronić słuchaczy z bronią w ręku.
>> Ił., s. 144.
1933 – W nocy z 25 na 26 marca nieznani napastnicy wdarli się do polskiej szkoły w Purdzie. Napastnicy zdemolowali pomieszczenie, zniszczyli sprzęt szkolny. Znamienne, że w dniu napadu w sąsiedniej wsi hitlerowcy składali uroczyste przyrzeczenie.
>> Wrzes. Rp/WMiP, s. 290.
1945 – Nocą trwały boje wzdłuż linii kolejowej Święta Siekierka /Mamonowo/ – Braniewo. Z nastaniem dnia korpus gen. Urbanowicza znalazł się nad brzegiem Zalewu Wiślanego.
>> Szturm, s. 114.
– W dramatycznych warunkach trwa ucieczka ludności cywilnej przez Zalew Wiślany na Mierzeję.
>> Thorw. Wielka, s. 92.