1219 – Zm. Henryk Kietlicz, arcybp gnieźnieński. Odgrywał ważną rolę przy organizacji misji cysterskiej w Prusach, a w 1215 r. został legatem papieskim dla Prus.
>> WEP, V, s. 595.
1337 – Wieś Brąswałd otrzymała przywilej lokacyjny. Była to pierwsza osada między jeziorami Limajno i Wadąg. Brąswałd to jedna z najstarszych udokumentowanych w źródłach pisanych wieś w średnim biegu Łyny. Pierwsza wzmianka o Olsztynie jest np. o 10 lat późniejsza. Starszy zaledwie o 2 lata na tym obszarze jest jedynie Bartąg.
>> Sz. Ol., s. 31; Zien. Ślad., s. 34.
1592 – W Białej k. Pisza ur. Krzysztof Liebruder, pastor pol.-ewang., autor podręczników do nauki języka polskiego. Kształcił się na uniwersytecie w Królewcu, gdzie w l. 1620–1659 był proboszczem polskiego kościoła luter. św. Mikołaja.
>> Or. SBWPKiZM, II, s. 14.
1660 – Rozpoczęto w Oliwie rokowania pokojowe między walczącymi stronami.
>> Rocz. Gd., XIII, 1954, s. 107.
1775 – Książe Radziwiłł „Panie Kochanku” wystosował do carycy Katarzyny II list z prośbą, by go przywróciła do łask.
>> Bor. P., s. 178.
1848 – W Braniewie /wówczas największe miasto na Warmii/, obawiając się rewolucji, zorganizowano Straż obywatelską w liczbie 800 ludzi. Straż ta otrzymała 400 sztuk broni palnej, miała ona czuwać nad bezpieczeństwem życia i własności.
>> KMW 1960, s. 526–527.
1863 – Pod wodzą T. Łapińskiego wyruszyła z Londynu wyprawa, której celem była pomoc polskiemu powstaniu. Desant zamierzano wysadzić na Żmudzi, z zapasem broni wystarczającym na uzbrojenie 1000 ludzi. Dowódcą legionu cudzoziemskiego miał być znany rewolucjonista M. Bakunin. Przedsięwzięcie zakończyło się niefortunnie. Po dotarciu do Kopenhagi kapitan statku z załogą uciekli. Ponadto, jak się okazało, wywiad rosyjski miał dokładne wiadomości o wyprawie. Także M. Bakunin nie zjawił się w oznaczonym miejscu i czasie na umówione spotkanie.
>> KMW 1983, s. 154.
1869 – Walne zebranie Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu nadało Wojciechowi Kętrzyńskiemu tytuł „członka czynnego”.
>> KMW 1992, s. 57.
1870 – W Likusach k. Olsztyna ur. August Zientara /zm. w Brąswałdzie 21.01.1947 r./ działacz warm. Był rolnikiem i murarzem. Brał aktywny udział w życiu polskich organizacji i stowarzyszeń /czł. Rady Nadzorczej Bku Ludowego w Olsztynie, mąż zaufania Warm. Kom. Plebiscytowego, mąż zaufania IV Dzielnicy Zw. Polaków w Niemczech/. Ojciec znanej poetki Marii Zientara-Malewskiej.
>> Or. SBWMiP, s. 343.
1919 – Superintendent piski ks. Paweł Hensel ogłosił apel dotyczący podpisywania petycji przeciw przyłączeniu Mazur do Polski. Aktywiści Masurenbundu „chodzili od chaty do chaty prosząc na swój pruski sposób o podpisanie listy członkowskiej”. Chodzili w towarzystwie żandarma. W ten sposób wymuszono na Mazurach 144 447 podpisów. Trochę później podobną akcję, z nieco mniejszymi efektami, przeprowadzono także na Warmii.
>> Wak. Ol., s. 315; Staw. Pl., s. 505.
1920 – W rejonie Królewca /Labiawa, Tapiawa, Welawa/ wybuchły komunistyczne rozruchy. Spartakusowcom udało się rozbroić miejscowe organizacje Buergerwehr i opanować kilka wsi. Dopiero wojsko przywróciło spokój. Krążą pogłoski, że wstrzymano ruch pociągów pasażerskich do Królewca, w celu zapobieżenia napływu elementów wywrotowych do stolicy prowincji.
>> Staw. Pl., s. 189.
1932 – W Toruniu zm. Jan Chryzostom Ornass /ur. 24.01.1859 w Rajkowach k. Pelplina/, prawnik, działacz plebiscytowy. Studiował we Wrocławiu i Berlinie. Jako sędzia pracował w Sępólnie Krajeńskim, Elblągu i Kwidzynie. Podczas plebiscytu był przewodniczącym Komisji Kontrolnej na pow. kwidzyński.
>> Or. SBWMiP, s. 239.
1933 – Bojówka Hitlerowska napadła na plebanię w Butrynach, gdzie mieszkał ks. Wacław Osiński, poseł do sejmiku powiatowego.
>> Łuk. IV, s. 188.
1939 – Wzdłuż polskiego wybrzeża, płynąc z Niemiec do Prus Wschodnich przedefilował silny zespół Kriegsmarine przeznaczony do zajęcia Kłajpedy. W zespole tym znajdował się pancernik „Deutschland”, na którego pokładzie znajdował się kanclerz III Rzeszy Adolf Hitler. Ostre pogotowie załogi polskiej na Westerplatte, gdyż obawiano się, że w drodze powrotnej zajęty zostanie Gdańsk.
>> Per. Wielkie, s. 25.
– Wojska hitlerowskie zajęły należący do Litwy autonomiczny okręg wraz z portem w Kłajpedzie /1930 r. – obszar 2656 km2, 145 tys. mieszkańców, większość Niemców/.
>> WEP, V, s. 666; Ter. Z dziejów, s. 369; KMW 1971, s. 106; Kron. XX, s. 536, 537.
1939 – Stanisław Mackiewicz /Cat/, redaktor wileńskiego „Słowa” został zesłany przez polskie władze do obozu odosobnienia w Berezie Kartuskiej.
>> Kron. XX, s. 536.
1940 – W obozie zagłady Stutthof został rozstrzelany Walenty Habant /ur. 24.01.1898 r. w Reszkach k. Ostródy/, działacz mazurski, przywódca młodzieży. Ukończył kurs plebiscytowy, pracował w oddz. ostródzkim Komitetu Mazurskiego, czł. Straży Ludowej. Współorg. Związku Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich /kierował zarządem okręgowym na Mazury z siedzibą w Szczytnie/, pełniąc równocześnie wiele innych ważnych funkcji w ruchu polskim na Mazurach. Cieszył się dużą popularnością. Znienawidzony przez nacjonalistów niemieckich. Szczególnie zasłużony w organizowaniu wyjazdów dzieci mazurskich na kolonie oraz do szkół w Polsce. W 1937 zmuszony do opuszczenia Prus Wschod. Osiadł w Gdyni, utrzymując nadal żywy kontakt z Mazurami. Aresztowany na początku okupacji /1939 r./.
>> Or. SBWMiP, s. 124.
1945 – Z Warszawy do Olsztyna wyjechała około 100 osobowa grupa polskich kolejarzy /niektórzy z rodzinami/. W grupie tej przyjechał na Warmię i Mazury dr Stanisław Flis. Otrzymał on zadanie zorganizowania służby sanitarnej Dyrekcji Okręgowej PKP. Szpital kolejowy w Olsztynie był już czynny w końcu marca 1945 r.
>> WiM 1961, nr 7–8, s. 21.
– Zgodnie z dyrektywą Stalina przesłaną A. Wasilewskiemu, głównodowodzącemu wojskami walczącymi w Prusach Wsch., do dnia 22 marca należało rozgromić zgrupowanie lidzbarskie Wehrmachtu. Wykonanie zadania okazało się niemożliwe ze względu na zaciekły opór, jaki stawiali hitlerowcy, broniąc lidzbarskiego rejonu umocnionego.
>> Wasil. Dzieło, s. 576.