1333 – W Krakowie zm. Władysław I Łokietek. Zjednoczył pod swoim władztwem większość ziem polskich. Starał się odzyskać Pomorze Gdańskie w drodze pokojowej, doprowadził do procesu przed sędziami papieskimi /1320–1321/. Przychylny wyrok dla Polski nie został uznany przez zakon. Mimo zwycięstwa pod Płowcami /1331/ utracił na rzecz Krzyżaków Kujawy.
>> Gór. PkwP, s. 99–100; WEP, 12, s. 372–373.
1443 – Wieś Orzysz otrzymała od w. mistrza Konrada von Erlichshausena przywilej lokacyjny. Jej obszar obejmował 44 włóki. Zasadźcą był Wincenty Polak, otrzymał 4 włóki sołeckie, a ponadto 10 włók na prawie magdeburskim w Sumkach z obowiązkiem jednej służby wojskowej. Początkowo osada nazywała się Nowa Wieś, nazwa się jednak nie przyjęła. Wieś leżała przy starym szlaku handlowym, stanowiącym jedyne przejście wśród tamtejszych lasów, bagien i jezior. Orzysz otrzymał prawa miejskie w r. 1725 i wkrótce stał się siedzibą sądu ziemskiego, który rozpatrywał wyłącznie sprawy bartne.
>> Pisz, s. 152–155.
1489 – Król Kazimierz Jagiellończyk prosi papieża Innocentego VIII, aby wakujące biskupstwo warmińskie oddał w administrację jego synowi Fryderykowi „nie tylko dla polepszenia stanu tej diecezji, ale i dla spokoju państwa, ze względu na obronne miasta i zamki warmińskie”.
>> Sz. DW, s. 309.
1517 – Mikołaj Kopernik w obecności Alberto /Wojciecha/ i Jeronymo /Hieronima/ sporządził w Sząbruku akt, na mocy którego Hans Smith objął 3 łany bez wolnizny, z łanów tych ustąpił Kasman.
>> Kop. Lok., s. 45.
1529 – Bp Maurycy Feber sprzedał za 54 grzywny urząd sołecki wsi Prosity k. Jezioran wraz z przynależnymi do tej funkcji 3 włókami gruntu. Nabywcą był Jan Friedland. Należną kwotę nabywca miał zapłacić ratami po 4 grzywny rocznie. Prosity zostały w l. 1519–1521 całkowicie zniszczone, cały ich obszar /49 włók/ leżał odłogiem. Friedland zobowiązał się wieś skolonizować na nowo.
>> Bis, s. 172.
1724 – Ukazał się reskrypt Fryderyka Wilhelma I zakazujący nabywania ziemi Polakom na Pruskiej Litwie. Osad polskich na tym obszarze było już najwidoczniej sporo i Niemcy drogą administracyjną starali się zabezpieczyć przed dalszą ekspansją Polaków.
>> KMW 1978, s. 506; Kolb. Mp, s. 476.
1773 – Król pruski Fryderyk Wielki zakazywał Żydom w Prusach zamieszkiwać na terenach rolniczych, a tych którzy chcieli mieszkać w miastach obciążano podatkiem akcyzowym. Rozporządzenie złagodzono dopiero po rozbiorach Polski.
>> Kruk Sz., s. 341
1779 – Rejencja zachodniopruska w Kwidzynie informowała: „Podaie się niniejszym wszystkim do przestrogi y wiadomości, że chłopa z Warmii imieniem Gaspra Męndrzyńskiego, za dopomożenie y wspieranie niektórym dezerterom w uciekaniu wyświadczone powrozem z życia do śmierci strącono”. Wyrok ten wykonano zgodnie z rozporządzeniem Fryderyka II, w którym czytamy: „Ten zaś, który dezertera przeprowadza y ratuie, tez wszelkiey łaski przez dekret z prawo na szubienicę wskazanym bydź powinien”.
>> Jas. Ś., s. 76.
1807 – Napoleon wysłał z Ostródy do cesarzowej w Paryżu list, w którym czytamy: „Czuję się bardzo dobrze. Sprawy moje stoją doskonale. Znajduję się w marnej wsi…”.
>> WiM 1962, nr 7–8, s. 4.
1826 – W Pieniężnie na Warmii ur. Juliusz Zucht, kanonik pelpliński, pedagog. Zm. 27.12.1905.
>> Or. SBWMiP, 1963, s. 319.
1893 – W Kwidzynie zm. Aurora Kanter. Kanterowie zasłużyli się sprawie polskości, gdyż byli właścicielami jednej z najstarszych w Prusach Wschodnich firmy wydającej książki polskie, początkowo w Królewcu, a następnie w Kwidzynie. Po śmierci męża Konstantyna Gustawa wdowa zarządzała samodzielnie firmą. Jej staraniem wyszła w r. 1867 reedycja elementarza polsko-niemieckiego, którego pierwsze wydanie miało miejsce w 1829 r. Ur. 6.11.1814.
>> KMW 1963, s. 518.
1903 – W Wielkim Mędromierzu k. Tucholi ur. Bolesław Lewandowski, nauczyciel szkół polskich w Niemczech. Zm. 20.11.1962 w Tczewie. Nim przeszedł do pracy w szkolnictwie polonijnym, nauczał w Gniewnie i Piasecznie na Pomorzu. W Rzeszy kierował szkołami polskimi w Nowej Wsi i Trzciannie /Powiśle/ oraz w Starym Kramsku na Babimojszczyźnie. Niezależnie od nauczania brał czynny udział w pozaszkolnych zajęciach społeczno-oświatowych. Szykanowany, pobity w 1933 roku przez bojówkę hitlerowską. Pozbawiony prawa nauczania i wydalony z Niemiec. Po wybuchu II wojny światowej wysiedlony do Siedlec, gdzie pracował w spółdzielczości rolniczej. Od jesieni 1944 do zakończenia wojny więziony w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen. Po wojnie pełnił różne funkcje w szkolnictwie zawodowym na terenie miasta Tczewa.
>> Or. SBWMiP, s. 184–185; Fil. Wopt, s. 91–92.
1914 – W Sztumie zm. Bogumiła Donimirska, ziemianka, działaczka społeczno-oświat. Ur. 28.08.1816 w Gawłowicach k. Radzynia. Patronowała polskim stowarzyszeniom oświatowym i patriotycznym na Powiślu. Po śmierci męża gospodarowała w Czerninie do ok. 1900 roku. Po przekazaniu majątku wnukowi Witoldowi D. zamieszkała w Sztumie.
>> Or. SBWMiP, s. 87.
1920 – W piśmie „Mazur” ogłoszona została „Odezwa Polaków–ewangelików do Mazurów”. Dotyczyła plebiscytu w Prusach Wschod. Podpisało ją kilkadziesiąt znanych osobistości życia społ.-politycznego w Polsce i stanowiła przesłanie do Polaków–ewangelików wschodniopruskich.
>> Staw. Pl., s. 151–152.
1921 – Olsztyński konsul Rzeczypospolitej Polskiej zaleca wojewodzie pomorskiemu, by odmawiał Polakom z Prus Wschodnich prawa wjazdu na podległe mu terytorium. Chodziło o zwiększenie liczby głosów za Polską w zbliżającym się plebiscycie. Po plebiscycie tenże konsul doradzał, by przyjmować wszystkich zmuszonych prześladowaniami działaczy polskich i obsadzać nimi stanowiska w administracji państwowej /policja, samorząd/, na miejsce zwalnianych niemieckich urzędników.
>> Rocz. Dział. 1999, V, s. 41.
1922 – W Maleganach na Wileńszczyźnie ur. Stanisław Bielikowicz, pedagog, literat. Autor gawęd wileńskich. Zm. 12.12.1981 r. w Olsztynie.
>> OBL, s. 17.
1924 – Interpelacja Jana Baczewskiego w sejmie pruskim, dotycząca szkół w językach mniejszości narodowych mieszkających w państwie niemieckim.
>> So. Cp, s. 134.
1935 – Bojówka BDO /Bund Deutscher Osten/ z Kudyp dokonała napadu na szkołę polską w Unieszewie. Ówczesny kierownik tej placówki Bolesław Jeziołowicz ostro przeciwstawił się bezprawiu. Efekt: rejencja pozbawiła go prawa nauczania i w kwietniu 1935 r. Jeziołowicz został odwołany do kraju.
>> Fil. Wopt, s. 67–68; Or. SBWMiP, s. 144.
1945 – Duńczycy nie pozwolili zejść na ląd uciekającemu z Prus Wschodnich Erichowi Kochowi.
>> Thorw. Wielka, s. 104.