18 stycznia

1385 – Brat Władysława Jagiełły Skirgiełło (chrześcijanin obrządku wschodniego) prosi w imieniu swego brata królową Jadwigę o rękę. Jadwiga odmawia. Poselstwo panów polskich udaje się na Węgry do królowej matki, by wpłynęła na córkę i przyjęła oświadczyny Jagiełły.

>> Mack., Herezje, s. 168.

1440 – Wbrew zakazowi w. mistrza miasta leżące na obszarze podległym zakonowi zwołały i odbyły w Elblągu zjazd. Postanowiono złożyć sprzeciw przeciw zakazowi odbywania zjazdów bez osobnego zezwolenia w. mistrza, zastanawiano się także nad odmową płacenia cła funtowego. Było to więc wejście na drogę jawnego nieposłuszeństwa. Polska okazała się bierną wobec antykrzyżackich odruchów pruskiego mieszczaństwa.

>> Gór.PkwP, s. 173.

1520 – Rada miasta Ornety odmówiła poddania się wojskom krzyżackim. Przebywający w Pasłęku w. mistrz Albrecht, nie chcąc dać się zamknąć w warowni, częścią swych sił dokonał wypadu na wojska polskie rozpoczynające oblężenie. Mimo zaskoczenia wycieczka skończyła się niepowodzeniem i Albrecht pieszo uchodził przed pościgiem, by z powrotem schronić się w obrębie murów miejskich.

>> Bis.WP, s, 102, 110.

1521 – Król Zygmunt Stary wystawił w Brześciu Kujawskim nominację hetmańską dla Jakuba Sęcygniewskiego, mianując go dowódcą całości wojsk zaciężnych w Prusach. Hetman Sęcygniewski otrzymał równocześnie ordynację dającą prawo karania, nakazywania równocześnie kwartalną kontrolę stanu i wyposażenia podległych wojsk.

>> Bis.WP, s. 384, 465.

1550 – Uroczysty wjazd biskupa Tiedemanna Giese do zamku w Lidzbarku Warmińskim, tradycyjnej rezydencji biskupów Warmii.

>> Achr., s. 103.

1613 – W Braniewie zm. Regina Protman, założycielka zgromadzenia sióstr św. Katarzyny. Zgromadzenie wzięło nazwę od braniewskiego kościoła pod wezwaniem wspomnianej patronki, przy którym katarzynki miały swój dom. Zakon zajmował się opieką nad chorymi oraz kształceniem i wychowaniem dziewcząt. Na Warmii zgromadzenie miało swoje przedstawicielki prawie w każdej parafii. Domy zakonne katarzynek znajdowały się także na Litwie oraz w Brazylii.

>> Or.SBWPKiZM II, s. 94; Obł.HDW, s. 134.

1635 – W Dobrym Mieście zm. Jan Leo, kan. dobrom., historyk Prus. Syn szewca z Jezioran. Napisał ponad 500-stronicową „Historię Prussiae” (wyd. w 1725 w Braniewie, Amsterdam 1726 i 1728). Akcentował swe antykrzyżackie nastawienie, jest to pierwsza kronika warm. o wyraźnej propolskiej tendencji.

>> Or. SBWPKiZM II, s. 10; KMW 1976, s. 461.

1701 – W Królewcu koronacja Fryderyka I na króla w Prusach. Było to wyraźne naruszenie traktatów welawsko-bydgoskich. Polska nie uznawała tego faktu aż do roku 1764. Dopiero August II Sas nawiązał z Fryderykiem I poprawne, a nawet przyjazne stosunki.

>> WiM zarys, s. 227, 816; KMW 1978, s. 124; Achr., s 164.

1731 – W Królewcu zm. Jan Jozue Mosengel (ur. 16.9.1663), organmistrz. Miał tytuł organmistrza króla pruskiego, budował organy dla kościołów w Kłajpedzie, Gierdawach, Piszu. Dla świątyni w Świętej Lipce w 1719-1721 wykonał bardzo cenne organy z ruchomymi figurkami, osadzone w bogatej barokowej obudowie.

>> Or.SBWPKiZM II, s. 45.

1871 – Po zwycięskiej wojnie prusko-francuskiej została proklamowana Rzesza Niemiecka. Prusy zagarnęły Alzację i Lotaryngię wraz z olbrzymią kontrybucją; rozwój gospodarczy szedł teraz w parze z asygnowaniem wielkich sum na eliminowanie żywiołu polskiego na wschodzie Niemiec, szczególnie w Prusach Wschodnich.

>> Gęb. Pod., s. 13.

1910 – W Sztumie powstał kolejny na Powiślu Bank Ludowy. Założycielami tej placówki byli: Kazimierz Donimirski, ks. Piotr Wawrzyniak, ks. Bronisław Sochaczewski, Witold Donimirski i Teofil Rzepnikowski.

>> KMW 1987, s. 82, 83.

1914 – Ur. Feliks Nowakowski (zm. 1943), nauczyciel. W l. 1937-1939 nauczyciel w-f w Gimn. Polskim w Kwidzynie. Więziony w obozie koncentracyjnym Hohenbruch. Wcielony przymusowo do Wehrmachtu, w 1943 zginął na froncie wschodnim. Wg innej wersji odmówił walki z partyzantami jugosławiańskimi – rozstrzelany.

>> Fil. Wopt, s. 105, 106; Or.SBWMiP, s. 229.

1919 – Rozpoczęła obrady konferencja pokojowa, na której, odwołując się do argumentów historycznych, etnicznych, strategicznych i ekonomicznych, dyskutować miano także nad przyłączeniem do nowopowstającego państwa polskiego obszaru Warmii i Mazur.

>> WiM zarys, s. 516.

1920 – W Toruniu powitanie oddziałów Wojska Polskiego, obejmujących w imieniu Rzeczypospolitej Pomorze.

>> Or.SBWMiP, s. 110; Rocz. Dział., s. 14-16.

1921 – Za opublikowanie artykułu, który władze polskie uznały za antypolski, zamknięto w Wilnie litewską gazetę „Dzwon Litwy”. Wychodził niewiele ponad miesiąc i został zastąpiony w niedługim czasie przez organ zatytułowany „Straż Litwy”.

>> Mak.Litwini, s. 233.

– W Warszawie pod pomnikiem Mikołaja Kopernika delegacja Mazurów uczestniczyła w obchodach ku czci wielkiego astronoma. W imieniu Mazurskiego Związku Ludowego przemawiał jego prezes Fryderyk Leyk, wyrażając wiarę w powrót Mazur w granice Polski.

>> KMW 1967, s. 286.

1923 – W Szczytnie zaczyna wychodzić „Mazurski Przyjaciel Ludu”. Redagował go Gustaw Leyding (junior). Nieoficjalnym współredaktorem był Kazimierz Jaroszyk (redaktor „Gazety Olsztyńskiej”).

>> Jar. Wspomn., s. 92.

1928 – W Chojnicach zm. Karol Daczko (ur. 28.4.1860 w Jakunówku), nauczyciel , poseł do sejmu polskiego (l. 1919-1927), działacz mniejszości niemieckiej na Pomorzu. Urodził się w rodzinie niemieckiej. W Giżycku pracował jako nauczyciel szkoły średniej, był radcą szkolnym i czł. Rady Nadzorczej niemieckiego banku w Tucholi. W okresie 1915-1918 inspektor szkolny w Warszawie.

>> Or.SBWMiP, s. 83.

1945 – Armia Czerwona opanowała Ciechanów; bój o Mławę, zdobycie Działdowa.

>> WiM zarys, s. 659; Sob.Om-m, s. 229.

– Martyrologia uciekinierów z Prus Wschodnich.

>> Thorw. Wielka, s. 67.

Kalendarz Historyczny został sporządzony przez Bronisława Sałudę