1246 – Mocą bulli papieża Innocentego IV utworzone zostało arcybiskupstwo pruskie, bez wskazania, gdzie ma być stolica diecezji.
>> KMW 1996, s. 15.
1249 – Dokument oznaczoną tą datą wymienia Henryka (chodzi najprawdopodobniej o popieranego przez Krzyżaków H. von Stritberga), jako biskupa warmińskiego. Jedni badacze twierdzą, że nigdy nie objął on diecezji, inni, że bardzo szybko zrezygnował z tej godności. W związku z zaistniałą niepewnością tradycja kościelna na Warmii zaczyna poczet biskupów od Anzelma.
>> Achr., s. 11
1338 – Stanisław opat klasztoru w Oliwie wystawił dokument, w którym zapewnia papieża Benedykta XII, że Krzyżacy to cnotliwi zakonnicy, że sprawiedliwie postępują z poddanymi, i że „w wschodnich tych ziemiach są światłością Kościoła, a w naszych stronach ostoją, tarczą i obroną ludu chrześcijańskiego”. Historycy podejrzewają, że panegiryk ten powstał jako działanie obronne, gdyż w tym czasie toczył się z wielkimi mistrzami spór o potwierdzenie dóbr, którymi zarządza oliwski klasztor.
>> KMW 1980, s. 9.
1519 – Mikołaj Kopernik jako administrator Kapituły Warmińskiej notuje (zapis dotyczy wsi Naterki): „Wojtek objął 3 łany, które mu sprzedał Jan. Poręczyli za niego sołtys Marcin i Marcin Wayner oraz Jan sprzedawca. Działo się to w dniu św. Pawła pierwszego pustelnika”.
>> Kop. Lok., s. 35.
1537 – Biskup warm. Maurycy Ferber sprzedał burgrabiemu reszelskiemu Krzysztofowi Wantkow wieś Bęsia k. Biskupca. W XIV w. wieś liczyła 70 włók. Po wojnie 1519-1521 całkowicie zniszczona. W momencie wspomnianej transakcji nawet jeden łan nie był zagospodarowany. W 1818 roku Bęsia stanowiła własność starosty von Pequilhena i była wówczas siedzibą starostwa reszelskiego.
>> Bis., s. 153.
1587 – Książe Jerzy Fryderczyk założył w Zalewie k. Morąga szkołę prowincjonalną, zwaną także partykularną. Istniała do roku 1805. Uczęszczał do niej obrońca języka polskiego na Mazurach Krzysztof Celestyn Mrongowiusz. Nadzór nad szkołą sprawował wydział filozoficzny uniwersytetu w Królewcu. W zalewskiej szkole nauczano także języka polskiego, lecz od połowy XVIII w. już tylko w ograniczonym zakresie.
>> Bień.KCM, s. 16.
1695 – Zm. Jan Teodor Schlieben (ur. 26.12.1638 w Brzeźnicy k. Kętrzyna), wojewoda inflancki, jeden z przywódców opozycji antyelektorskiej w Prusach Książ. Dziedzic rozległych dóbr. Po podstępnym porwaniu Kalksteina zbiegł do Polski i podobnie jak ojciec wstąpił na służbę u króla polskiego. Przeszedł na katolicyzm. Ufundował klasztor w Kandytach, utrzymywał kontakty z jez. w Świętej Lipce, gdzie zgodnie ze swoim życzeniem został pochowany (1696 r.).
>> Or.SBWPKiZM II, s. 134.
1740 – W Nieświeżu zm. Kazimierz Turowski, jez., stolarz. Ur. 29.9.1672 na Warmii. Poza polskim władał językiem niemieckim, słabo litewskim. Pracował przy budowie kościoła w Słucku, Bobrujsku, Mścisławiu (konstrukcje drewniane wystroju wnętrz).
>> Or.SBWPKiZM II, s. 191.
1744 – Bp warm. Stanisław Grabowski pozwolił Żydowi konwertyście z Dobrego Miasta – Franciszkowi Ksaweremu Kosowskiemu na praktykę łaziebniczą, wiążącą się ze świadczeniem niektórych usług medycznych.
>> Sz.DW, s. 67.
1758 – W Braniewie zm. Michał Nahzer (Nahser), jezuita, teolog i pedagog. Wykładał w kolegium braniewskim, w Wilnie i w Warszawie. Był rektorem kolegiów w Reszlu, Braniewie, Łomży oraz dwukrotnie superiorem domu misyjnego w Świętej Lipce.
>> Or.SBWOKiZM, s. 52.
1805 – W Liwenmujzie (Inflanty) zm. Andrzej Berendt, bp nominat mohylewski, dr teol. Ur. na Warmii. Kształcił się w Braniewie, Wilnie i Połocku. Nauczał w kolegiach jez. w Mińsku, Słucku, Pińsku, Wilnie, Warszawie i Połocku. Szerzył oświatę sanitarną wśród chłopów. Był rektorem kolegium w Mścisławiu.
>> Or.SBWPKiZM, s. 19.
1807 – Zajęcie Sępopola przez Francuzów. Rosjanie odeszli w kierunku Barcian.
>> Rog. Preus., s. 17.
1856 – W Olecku ur. Jan Karol Sembrzycki, historyk, folklorysta, publicysta, wydawca. Piewca umiłowanych Mazur i polskości, był synem ludowego nauczyciela, zbieracza folkloru i poety.
>> Kruk Sz., s. 228
1878 – W Kajnach k. Olsztyna ur. Jan Moryc (Moritz), działacz warm. Współzałożyciel i długoletni czł. Rady Nadzorczej Banku Ludowego w Olsztynie. Czynny w okresie plebiscytu, a później w Związku Polaków. Zamordowany przez hitlerowców w 1939 lub na początku 1940 r.
>> Or.SBWMiP, s. 221.
1886 – Na poufnym posiedzeniu rządu pruskiego Otto von Bismarck postawił wniosek, by wprowadzić do końcowego fragmentu mowy tronowej sprawy obrony elementu niemieckiego w prowincjach wschodnich.
>> KMW 1994, s. 250.
1892 – Towarzystwo Katolickie „Zgoda” wystawiło w Olsztynie obrazek dramatyczny „Ostatnie chwile Kopernika” Władysława Szymanowskiego oraz jednoaktową operę komiczną Jana Napomucena Kamińskiego „Kominiarz i młynarz”. Było to drugie w historii miasta Olsztyna polskie, amatorskie przedstawienie teatralne.
>> Wak. GO, s. 147.
1920 – Ratyfikacja traktatu wersalskiego przez rząd niemiecki. Powiaty działdowski i nowomiejski definitywnie znalazły się po stronie polskiej. W ciągu 10 dni wojsko niemieckie zobowiązane było opuścić także tereny plebiscytowe.
>> Rocz.Ol. 1972 X, s. 276; „Dział., s. 178; Nowe M., s. 97.
– W „Ostdeutsche Nachrichten” ukazał się artykuł o stosunkach na Warmii i współdziałaniu między Polakami a rewolucyjnym związkiem Spartakusa. Pod adresem Jana Baczewskiego padło nawet zawoalowane stwierdzenie o zbrataniu („verbruederung”) ze Spartakusem.
>> Staw. Pl., s. 120-121.
1927 – W Olsztynie utworzono sekretariat Bibliotek Czytelni Ludowych. Kierownikiem został rodowity Warmiak, pracownik konsulatu – Franciszek Kellmann.
>> Wrzes.Rp (WMiP, s. 184; J.Wrób. Bp, s. 73.
1939 – Władze niemieckie wysiedliły z Olsztyna redaktora Wacława Jankowskiego, któremu wcześniej zakazano wykonywania zawodu dziennikarskiego (7.2.1936). Nakazy opuszczenia rejencji otrzymali także redaktor „Głosu Ewangelickiego” Reinhold Barcz oraz Antoni Lorenckowski.
>> Wach. Placówka, s. 109-110.
1945 – W sekretariacie ministra administracji publicznej rządu lubelskiego zarejestrowane zostało pismo Emilii Biedrawiny, dotyczące opieki nad ludnością mazurską przed, w trakcie, i po zakończeniu działań wojennych.
>> KMW 1984, s. 267.