1254 – Książe pomorski Sambor oświadcza w rewersie lennym, że otrzymał od zakonu nadanie dóbr na wyspie Zantyr. Nadającymi był wielki mistrz Poppo z Osternach i pruski mistrz krajowy Dytryk z Grueningen. Wyspa Zantyr to najprawdopodobniej Mała Żuława na prawym brzegu Nogatu /rejon dzisiejszego Malborka/.
>> KMW, s. 483.
1345 – Wystawiony został dokument lokacyjny wsi Paluzy k. Lutr. Wieś została lokowana na prawie chełmińskim. Akt wystawili proboszcz katedralny Jan i wójt biskupi Brunon z Lutr.
>> Bis., s. 171.
1422 – Złożył swój urząd wielki mistrz Michał Kuechmeister. Jego następcą został Paweł Russdorf, człowiek gwałtowny i uparty.
>> Gór. PkwP, s. 159–160.
1440 – Rycerstwo toruńskie i bierzgłowskie wystawiło swoim przedstawicielom pełnomocnictwo dotyczące przystąpienia do Związku Pruskiego. Dokument został zaopatrzony 10 pieczęciami, a 13 osób nie mających przy sobie pieczęci ślubowało swą zgodę podniesionymi palcami, co równało się zawieszeniu pieczęci.
>> Gór. Zw. Prus., i pod, s. 12–13.
1501 – Zawarta została ugoda między bpem warm. Łukaszem Watzenrode a w. mistrzem krzyżackim Fryderykiem Saskim. Dotyczyła ona m.in. jurysdykcji nad świeckimi i duchownymi oraz zwrotu klejnotów przesłanych w czasie wojny księżnej na przechowanie do Rygi.
>> KMW 1969, s. 423–424.
1517 – Zakon krzyżacki i Moskwa /Wasyl III/ zawarły antypolskie zaczepne przymierze. Wasyl III przyobiecał krzyżakom dostarczenie środków na sformowanie zaciężnej armii, która mogłaby dotrzeć do Krakowa. Był to pierwszy w historii przypadek sprzymierzenia się Prus i Moskwy przeciw Polsce.
>> Łoj. Kal. Hist. patrz pod 4 luty.
1528 – Książe Albrecht przeprowadził zmiany terytorialno-administracyjne biskupstw. Natangia i Mazury należące do biskupstwa warmińskiego zostały dołączone – pierwsza do biskupstwa sambijskiego, a Mazury do biskupstwa pomezańskiego.
>> Mał. DcP, s. 166; Toe., s. 201.
1593 – Zarządzenie króla Zygmunta III przeciw swawolom żołnierzy polskich na terenie Księstwa Pruskiego.
>> KMW 1980, s. 149.
1602 – W Królewcu zm. Jerzy Osterberger, drukarz i księgarz, kier. kancelarii księcia pruskiego. Od króla Stefana Batorego uzyskał przywilej zabraniający przedruku jego wydawnictw w Polsce. Od r. 1585 miał przywilej dot. wyłączności druku w całym księstwie pruskim. Ogółem wydał 73 tytuły łac., 64 niem. oraz 22 tytuły polskie i polsko-niemieckie.
>> Or. SBWPKiZM, II, s. 68–69.
1625 – Na Warmii ur. Grzegorz Schill, jezuita, prof. Akademii Wileńskiej, rektor kolegium braniewskiego. Zm. 13.01.1700 r. w Reszlu.
>> Or. SBWPKiZM, II, s. 133.
1637 – Zm. Bogusław XIV, ostatni książę zachodniego Pomorza. Ur. 31.03.1580 r.
>> WEP, II, s. 36.
– Król polski Władysław IV stwierdził w Responsum, że wygasło prawo samodzielnego nakładania podatków udzielone przez tegoż króla miastu Królewiec. W latach wcześniejszych Królewiec, wykorzystując kłopoty finansowe króla i elektora Jerzego Wilhelma, pragnął wzorem Gdańska wybić się na niezależność. Król polski sprzyjał tym zamysłom, pragnąc szachować księcia pruskiego. Responsum z 10.03.1637 r. oznaczało, że Władysław IV zaniechał myśli odsunięcia elektora od lenna, gdyż byłoby to działanie niezgodne z obowiązującymi traktatami i obowiązującymi wówczas zwyczajami.
>> KMW 1992, s. 253.
1706 – W Praslitach k. Lidzbarka Warm. ur. Jerzy Wojciech Heide, kanonik i kronikarz warm. Zm. 2.04.1765 r. w Lidzbarku Warm.
>> Or. SBWPKiZM, I, s. 87.
1846 – W Bielicach k. Biskupca Pomorskiego został aresztowany polski spiskowiec Józef Krzemiński alias Mierzyński, pochodzący z Ryńska k. Torunia. Działał on w duchu instrukcji Tow. Demokratycznego Polskiego na rzecz powstania polskiego.
>> Ił., s. 110–114.
1920 – Komisja Międzysojusznicza w Olsztynie wydała rozporządzenie o rozbrojeniu niemieckiej Straży Mieszkańców /Einwohnerwehr/ i złożeniu uzbrojenia w punktach znajdujących się pod kontrolą wojsk alianckich. Funkcje Straży Mieszkańców przejęła Sicherheitspolizei.
>> Staw. Pl., s. 487–488, 508.
1922 – W Kwidzynie powołano spółkę, której zadaniem było uporządkowanie spraw majątkowych z okresu plebiscytu. Nosiła ona nazwę „Treuhandgesellschaft”; kierowali spółką: Stanisław Sierakowski z Waplewa, Kazimierz Donimirski z Małych Ramz, Stanisław Żurawski z Kajn k. Olsztyna oraz Jan Baczewski z Olsztyna. „Treuhandgesellschaft” było właścicielem /stan z lutego 1930 r./ dwóch budynków: w Kwidzynie dom Resursy – znajdował się tam Bank Ludowy i Konsulat RP, oraz w Olsztynie – budynek „Gazety Olsztyńskiej” przy ul. Młyńskiej 2/3.
>> KMW 1988, s. 382.
1938 – W nocy z 10/11 marca na polsko-litewskim odcinku granicznym Marcikańce miał miejsce incydent graniczny. Podczas wymiany strzałów śmiertelnie zraniony został żołnierz Korpusu Ochrony Pogranicza, Stanisław Serafin.
>> Mak. Litwini, s. 304–305.
1942 – W Oświęcimiu zm. Michał Howorka, adwokat, publicysta, działacz narodowy /ur. we wsi Zielonki k. Krakowa 29.09.1900 r./. Działał w Poznaniu. W 1927 roku był inicjatorem akcji propagandowej za przyłączeniem Prus Wschodnich do Polski. W tym celu powołano organizację pod nazwą „Brona Mazurska”, w której M. Howorka był członkiem zarządu. W 1934 roku za głoszenie haseł aneksji Prus Wsch. został aresztowany, wada serca uratowała go przed osadzeniem w Berezie. Po wybuchu wojny działał w konspiracji /Warszawa/. Aresztowany przez gestapo 17.05.1941 r., więziony na Pawiaku, zginął w obozie koncentracyjnym.
>> Or. SBWMiP, s. 134.
1943 – Brytyjski „Times” pisał: „Jeżeli… granica bezpieczeństwa Wielkiej Brytanii leży nad Renem… granice bezpieczeństwa Rosji leżą nad Odrą”. Enuncjacja ta, mimo dementi czynników oficjalnych, wywołała niepokój wśród Polaków.
>> KMW 1996, s. 174.
1944 – Angielski socjalistyczny tygodnik „Tribune” ujawnił rozbieżności jawiące się w dyskusjach nad przyszłością Niemiec po zakończeniu wojny. W brytyjskim Komitecie „Wolnych Niemiec” mnożyły się protesty przeciw łamaniu integralnego charakteru Niemiec. Pochodziły one także od niemieckich środowisk w Związku Radzieckim, które usilnie przeciwdziałały koncepcjom rozbicia. Wydział wykonawczy ruchu „Wolne Niemcy” w Anglii podjął nawet utajnioną rezolucję, domagając się, by zachować integralność terytorialną Niemiec w granicach z 1938 r., co miało uniemożliwić „skuteczniejszą walkę przeciwko ponownemu wysunięciu odwetu i zapewnić pokój w Europie”.
>> KMW 1988, s. 425–426.
1945 – Bronią się resztki wojsk niemieckich w Malborku. Szczególnie aktywne były punkty oporu w kościele św. Jerzego, św. Jana i w zamku.
>> KMW 1986, s. 74–75.
– Do Olsztyna przybyła kilkudziesięcioosobowa grupa pracowników z ministerstw Przemysłu i Rolnictwa. Zadaniem ich było zabezpieczenie obiektów, był to zaczątek przyszłego Wydziału Przemysłu Urzędu Pełnomocnika Rządu i Wojewódzkiego Urzędu Ziemskiego.
>> Rocz. Ol., 1966, VI, s. 28; KMW 1985, s. 389; WiM 1988, nr 17, s. 13.
– W Warszawie rozpoczęto przygotowania do wysłania na północ grupy operacyjnej „Prusy Wschodnie”. Kierownikiem tej grupy był ppor. Ignacy Marzyński, zespół ten liczył ponad 50 osób.
>> KMW 1981, s. 40–41.